⁣

U historyi kožnaha naroda jość imiony, jakija skladajuć jamu viečny honar i slavu. Heta tyja liudzi, jakija svajo žyćcio i dziejnaść pryśviacili rodnaj Ajčynie, svaim ziemliakam. Hetyja imiony vystupajuć duchoŭnym skarbam nacyi. U bielarusaŭ heta Jefrasińnia Polackaja — kananizavanaja śviataja. Jaje śvieckaje imia — Pradslava. Naradzilasia jana ŭ staražytnym Polacku kalia 1104 hoda ŭ siamji malodšaha syna Usiaslava Čaradzieja. Jaje maci byla dačkoj kijeŭskaha kniazia Uladzimira Manamacha. Svajakami Pradslavy byli vysokija kniazi z Kijeva, Turava. U dziacinstvie jaje vychavańniem zajmalisia vysokaadukavanyja duchoŭnyja asoby. Jany dali maladoj kniazioŭnie najliepšuju tahačasnuju adukacyju.

Pradslava byla vieĺmi razumnaj i pryhožaj. Kali joj spoŭnilasia ŭsiaho dvanaccać hadoŭ, da jaje stali zasylać bahatych svatoŭ. Baćki vyrašyli addać dziaŭčynu zamuž. Adnak u sercy Pradslavy žylo vialikaje, ščyraje žadańnie služyć liudziam. Jana admovilasia ad šliubu i pajšla ŭ manastyr. Jaje baćkam ničoha nie zastavalasia, jak źmirycca z vybaram liubimaj dački. Paślia abradu pastryžeńnia ŭ manaški Pradslavu nazvali Jefrasińniaj. Jana pasialilasia ŭ kieĺli Safijskaha sabora. U manastyry dziaŭčyna ščyra malilasia, staranna pierapisvala knihi. Prybytak ad prodažu knih addavala ŭsim tym, chto byŭ u vialikaj niastačy.

Jefrasińnia zasnavala slavuty žanočy manastyr, jaki staŭ viadomym centram duchoŭnaj kuĺtury i aśviety. Ścieny chrama byli raśpisany ŭnikaĺnymi freskami, što ŭvabrali bahatyja narodnyja tradycyi. I siońnia jany źjaŭliajucca šedeŭram sapraŭdnaha žyvapisu.

Čamu Jefrasińnia šmat uvahi nadavala chramam? Sprava ŭ tym, što dlia Jefrasińni i jaje sučaśnikaŭ chramy byli vobrazami i madeliami suśvietu. U ich uvasablialisia idealy vysokaha charastva i harmonii. Nievypadkova kniazioŭna byla i fundatarkaj1 budaŭnictva Spasaŭskaha sabora.

Niastomna źbirajučy vakol siabie talienty, Jefrasińnia Polackaja stala pieršaj miecenatkaj.

Jefrasińnia zakazala ŭ majstra Lazara Bohšy kryž, jaki byŭ zroblieny z zalatych plaścinak, upryhožanych darahimi, kaštoŭnymi kamianiami. Hety kryž staŭ slavutym pomnikam staražytnaha bielaruskaha piśmienstva. Na jaho bakavych plaścinkach byŭ źmieščany zapaviet niabiesnaj apiakunki.

Aŭtarytet Jefrasińni byŭ vieĺmi vysoki. 3 jaje paradami, prośbami, nakazami ličylisia polackija kniazi i vieča.

Jefrasińnia vyrašyla ździejśnić palomnictva ŭ Śviatuju ziamliu. Jana adpravilasia ŭ Ijerusalim. Jaje hanarova prymali na Śviatoj ziamli. Viestka pra jaje vysokuju duchoŭnuju dziejnaść raźnieslasia dalioka za miežy Polackaha kniastva. Adnak paślia doŭhaha ciažkoha padarožža Jefrasińnia zachvarela i praz 24 dni pamierla. Jaje pachavali niedalioka ad Ijerusalima, u manastyry. Pravaslaŭnyja manachi vyvieźli paźniej raku2 z moščami Jefrasińni i pierapachavali ŭ Kijeŭskim manastyry. Tam moščy śviatoj znachodzilisia kalia siamisot hadoŭ.

Žychary Polaččyny nie raz chadajničali ab pieranosie moščaŭ niabiesnaj zastupnicy ŭ Polack. Impieratar Mikalaj II daŭ zhodu na pieranos śviatyni ŭ rodnyja miaściny. U pačatku dvaccataha stahoddzia moščy śviatoj pieraviezieny ŭ Polacki manastyr, dzie zachoŭvajucca i zaraz. Im iduć i iduć paklanicca vierniki. Jany prosiać zastupnictva i ščaścia.

Jefrasińnia Polackaja stala pieršaj žančynaj, pryličanaj da śviatych. Jana pryznana niabiesnaj apiakunkaj Bielarusi. Praz šmat hadoŭ bielarusy ŭspaminajuć svaju slavutuju ziamliačku z vialikaj pavahaj.

Zroblienaje Jefrasińniaj Polackaj šanujecca ŭ narodzie jak nieacenny duchoŭny skarb.