Беларуская лацінка

Braslaŭskija aziory

I. Kaśjanienka

Чытаць гэты тэкст кірыліцай

Kamu davialosia choć adnojčy pabyvać u hetym dzivosnym kutku Bielarusi, toj zaŭsiody niasie ŭ svaim sercy jaho niepaŭtornaje charastvo, začerpnutaje z blakitnaha biazdońnia braslaŭskich azior. Ich tut, niby pacierak na nitcy, pakinuta apošnim Valdajskim liedavikom kalia trochsot. U akružeńni liasoŭ i pahorkaŭ aziory razhortvajucca pierad vačyma čaroŭnaju panaramaj, ciešačy nie paranienaj jašče cyvilizacyjaj pryrodaj, jak by prosiačy ŭ nas, nasieĺnikaŭ siońniašniaj ziamli, zastupnictva i dbajnych adnosin. Tut raŭninnyja ŭčastki čarhujucca z uzhorkami, siarod jakich u maliaŭničych katlavinach liažać dzivosnyja aziory. Miednastvolyja sasnovyja bary z prazrystaj zielianinaj źmiešanych liasoŭ nadajuć svaju admietnuju pryhažość miascovaści, stvarajučy bahaćciem kolieraŭ niepieraŭzydzienyja ŭ krasie krajavidy, što vyklikajuć zachaplieńnie.

Siarod šmatlikich azior vydzialiajecca asobna ŭnikaĺnaściu i značnaściu ploščy braslaŭskaja hrupa azior, jakaja i ŭvajšla ŭ nacyjanaĺny park «Braslaŭskija aziory». Samym vialikim vozieram hetaj hrupy, a taksama piatym pa vieličyni ŭ respublicy źjaŭliajecca voziera Dryviaty, plošča jakoha skladaje tryccać šeść celych i dźvie dziasiatyja kvadratnaha kilamietra, a maksimaĺnaja hlybinia — dvanaccać mietraŭ. Katlavina voziera, praciahnuŭšysia na dziesiać kilamietraŭ, adkryta viatram liuboha napramku, jakija niaredka padymajuć davoli vysokija chvali. I tady šum pryboju na bierazie padobny da marskoha. 3-za intensiŭnaha pieramiešvańnia vada ŭ voziery chutka prahrajecca i byvaje ciapliejšaj, čym u inšych aziorach. U Dryviaty ŭpadaje adzinaccać rečak i ručajoŭ, a vyciakaje adna — Drujka. Na bierazie voziera raźmieščany zakaźnik

«Dubki», a taksama staradaŭni park, dzie zachavalisia aliei, paliany, ekzatyčnyja parody dreŭ.

Niepadalioku ad Dryviataŭ toicca ŭ akružeńni honkaha liesu maliaŭničaje voziera Nieśpiš, znakamitaje svaimi čatyrnaccaćciu astravami. Na adnym z ich kaliści byla pabudavana carkva z manastyrom, tamu vostraŭ tak i nazyvajecca — Manastyr. Byla na voziery staražytnaja krepaść, na miescy jakoj archieolahami vyjaŭlieny ŭnikaĺnyja znachodki — nadpisy runičnym alfavitam, što źjavilisia ŭ skandynaŭskich krainach u druhim-trecim tysiačahoddziach našaj ery.

Voziera Strusta zajmaje trynaccać kvadratnych kilamietraŭ ploščy i źjaŭliajecca adnym z samych vialikich u braslaŭskaj hrupie azior. Dremlie pasiarod voziera Čajčyn vostraŭ, biely viasnoj ad krylaŭ hetych kryklivych ptušak. Dzivosna ŭpryhožvajuć jaho honki sasnovy lies i biarozavy haj.

Kožnaje voziera maje svaju niepaŭtornuju pryhažość, što prydaje Braslaŭščynie admietny kalaryt. Tut sustrakajecca tryccać vidaŭ ryb. Najboĺš kaštoŭnyja z ich — vuhor i sudak, a pieravažajuć liešč, sazan, liń, jaź, ščupak.

U Paazierji i na astravach raznastajnaje ptušynaje carstva: tut hniazdujucca vosiemdziesiat piać pracentaŭ ad koĺkaści ŭsich vidaŭ ptušak, što jość na Bielarusi. Možna sustrecca z čornavaĺliovaj haharaj, bielaj kurapatkaj, trochpaĺcavym dziatlam, bierkutam, čornym buslam, bielachvostym arlanam. Sučasnaja faŭna pradstaŭliena vidami, charakternymi dlia źmiešanych liasoŭ siaredniejeŭrapiejskaj palasy. Heta loś, dzik, kazulia, zajaćbialiak, zajac-rusak, lisa, janotapadobny sabaka, voŭk, kunica, vaviorka, vydra, norka.

Niama sumnieńnia, pito nieŭzabavie Braslaŭščyna stanie adnym z najbujniejšych centraŭ ajčynnaha turyzmu i adpačynku. Zamiežnyja hości, pramoviŭšy na raźvitańnie slovy sardečnaj padziaki, viazuć u šyroki śviet uražańni pra braslaŭskija aziory, cieplyniu sercaŭ miascovych žycharoŭ i viartajucca siudy sa svaimi siabrami, pryznajucca, što takoj pryhažości dasiuĺ nie sustrakali.