Беларуская лацінка

Bura na Dniapry

D. Biedzik

Чытаць гэты тэкст кірыліцай

Alieh liubiŭ svajo miastečka, bo pablizu praciakala mahutnaja raka Dniapro. Za vydatnuju vučobu i dobryja pavodziny maci padaryla synu nievialikuju lodku. U voĺny čas jon braŭ z saboju siabroŭ, siadaŭ za viosly, i jany z pieśniami vyplyvali na dniaproŭski prastor. Chlopčyk biaźmiežna liubiŭ hetuju cudoŭnuju, viečna imklivuju raku.

Maci z malienstva pryvučala Alieha być śmielym i mužnym. Aliena Mikalajeŭna hanarylasia synam. Jana vieryla jamu i byla , ŭpeŭniena, što jaje sprytny i kiemlivy syn nie trapić u biadu.

Alie adnojčy zdaryŭsia z Alieham na Dniapry taki vypadak, jaki vieĺmi napalochaŭ maci i babuliu.

Heta bylo ŭlietku paślia śpiakotnaha dnia. Adviačorkam usio nieba zaciahnuli hustyja čornyja chmary. Uźniaŭsia paryvisty viecier. U Alieha zaharelisia vočy. Apynucca ŭ buru z lodkaj na Dniapry — heta byla jaho daŭniaja mara.

PIkval bury zastaŭ Alieha amaĺ pasiaredzinie raki. Lodku pačalo kidać z chvali na chvaliu. Alieh dakaraŭ siabie, što ŭ taki čas vyrvaŭsia na raku. Jon hatovy byŭ viarnucca nazad, alie bylo ŭžo pozna. Viecier biŭ jaho ŭ tvar i hrudzi, adhaniaŭ lodku ŭsio daliej ad bieraha.

Alieh viedaŭ, što varta jamu razhubicca, jak lodku zakrucić, potym chvalia ŭdaryć joj u bok i pierakulić. Alieh upiorsia nahami ŭ dno lodki i paviarnuŭ jaje pa vietry. Mocnyja Aliehavy ruki pakaryli lodku. Jana liohka padnialasia na hrebień chvali, niejki mih zatrymalasia tam, nyrnula ŭniz i znoŭ, niby na krylach, vyskačyla navierch. Alieh razumieŭ, što treba toĺki mocna trymać viosly i nie padstavić bok lodki vietru. Bakavy ŭdar u čas bury — heta śmierć dlia vieśliara.

Druhi škval užo nie napalochaŭ chlopčyka. Jak ni šaliela bura, a jaho nievialički čovien dziŭnym ptacham to imčaŭ u ciomnuju biezdań, to ŭźliataŭ na hrebień raźjušanaj chvali. Aliehu zdavalasia, što ŭsie viatry śvietu, usie ŭrahany ziamli naliacieli na jaho, kab kinuć u Dniapro. A viaśliar naśmichaŭsia z tych viatroŭ i plyŭ svajoj darohaj.

Anu, Alieh! — kryčaŭ sam sabie chlopčyk. — Anu, napierad! Nie paddavajsia!

Naŭkola raŭlo, kliekatala, pienilasia, a jon śpiavaŭ, adčuvajučy siabie pieramožcam.

Potym bura sunialasia, niby joj chto ablamaŭ kryly. Chlynuŭ strašenny livień. Pa ahni majaka na vysokim pravym bierazie chlopčyk prykmieciŭ, što jaho lodku zaniesla dalioka suprać ciačeńnia.

U hetym miescy pavinien być vostraŭ. Alieh azirnuŭsia. Piasčany lapik ziamli, pakryty kustami nicaj lazy, byŭ zusim blizka. Alieh dobra viedaŭ hety vostraŭ. Jon nie raz pryjazdžaŭ siudy sa svaimi siabrami. Chlopčyk śkiravaŭ siudy lodku, i jana nieŭzabavie z šorhatam uźjechala na piasčanuju mieĺ. Jak toĺki livień prakaciŭsia nad Dniaprom i pajšoŭ daliej na lievy bierah, Alieh vyliez z-pad lodki, dzie jon pieračakaŭ doždž.

Navokal bylo cicha. Ciapier, kali niebiaśpieka minula, Alieh uspomniŭ pra dom. Jon ujaviŭ sabie, jak jaho tam usie šukajuć, jak chvaliujecca maci, i jamu prykra stala ad hetaj dumki. Jon adčuŭ siabie vinavatym. Nikoli jašče takoha nie bylo, kab jon pajšoŭ z domu, nie papiaredziŭšy maci. Treba bylo śpiašacca. Alie toĺki jon spuściŭ lodku na vadu, jak z pravaha vysokaha bieraha daliacieŭ liedź čutny tryvožny voklik:

— Alieh!

Chlopiec strasianuŭsia, nacisnuŭ na viosly i pahnaŭ lodku da bieraha.

Voklik paŭtaryŭsia znoŭ. Heta hukala maci. Alieh pryklaŭ daloni ruparam da hub, paviarnuŭsia i na ŭvieś holas adhuknuŭsia:

—E-he-he-j, mama! Ja plyvu!

I znoŭ uziaŭsia za viosly. Laskavymi ŭsplioskami pa bartach lodki Dniapro vitaŭ mužnaha vieśliara. Vialikaja raka nie adoliela dvanaccacihadovaha chlapčuka. Alieh Kašavy plyŭ pa joj pieramožcam.