Беларуская лацінка

Vieranika

I. Navumienka

Чытаць гэты тэкст кірыліцай

Naš dziasiaty klas byŭ hieraičny. Usie my maryli pra podźvihi i ćviorda nadumali pryśviacić siabie vajskovaj spravie. Byli ŭ nas svaje avijatary, artylierysty, maraki, ahuĺnavajskovyja kamandziry, navat vajenny ŭrač. Padrychtoŭka da pastuplieńnia ŭ vajennyja vučyliščy išla ŭ adpaviednaści z našaj raspracavanaj sistemaj. Kožny z nas ranicaj ablivaŭsia chalodnaj vadoj i ŭsiakim sposabam raźvivaŭ svaju muskulaturu. Najboĺšych pośpiechaŭ u hetym damohsia Slava Zaharoŭski. Kali jon u lokci źhinaŭ ruku, jaho muskuly stanavilisia ćviordymi jak kamień. Na turniku Slava padciahvaŭsia čatyrnaccać razoŭ i na adnoj, pravaj, ruce — piać razoŭ. Jon daliej za ŭsich kidaŭ hranatu, chutčej za ŭsich biehaŭ. Pad vadoj Slava moh trymacca celych sto siem siekund.

Viadoma, byla i druhaja pryčyna, čamu my prosta nie mahli žyć biez podźvihaŭ. Amaĺ kožny z nas padaŭ zajavu na atrymańnie pašparta, i nas voś-voś pavinny byli zanieści ŭ śpiski dlia halasavańnia. My inšy raz parušali režym škoĺnika i paślia kinasieansa zastavalisia na tancy.

Nas pačynali chvaliavać zornyja majskija viečary, prycišany šept na lavačkach u skvieryku i zadumiennyja pieralivy harmonika dzie-niebudź na cichaj vulicy. Voś čamu nam boĺš za jakuju-niebudź druhuju padabalasia pieśnia «Liubimy horad». U joj śpiavalasia pra vialikija podźvihi, ab jakich my maryli, i pra vialikaje kachańnie, jakoha my čakali jak uznaharody za hetyja podźvihi.

Što ž da kachańnia, to ŭ našym dziasiatym klasie pa-sapraŭdnamu zakachany byŭ toĺki Slava Zaharoŭski. Jašče kali my vučylisia ŭ dziaviatym klasie, da nas pryjšla novaja vučanica — Vieranika Chmialieŭskaja. Baćku jaje, palkoŭnika, paranili na finskaj vajnie, i jon pryjechaŭ žyć u našu cichuju Malinaŭku. Takaja pryhožaja dziaŭčyna jašče nie vučylasia ŭ našaj školie. U jaje ŭsio bylo pryhožaje: smuhliavy tvar, pastava, sinija vočy, doŭhaja kasa, śmiech — usio toje, što dadziena čalavieku ad naradžeńnia i čaho nie kupiš ni za jakija hrošy.

Kali heta možna nazvać zakachanaściu, to ŭsie našy chlopcy nie byli raŭnadušnymi da Vieraniki. Alie dziaŭčyna nie vykazvala ni da koha asablivaj prychiĺnaści. Jana razmaŭliala z usimi adnoĺkava: vietliva i pryjazna.

Zusim inšaje chutka adčuŭ klas u adnosinach Vieraniki da Slavy Zaharoŭskaha. Hetych adnosin my doŭha nie mahli razhadać. Slava ni ŭ čym nie ŭstupaŭ Vieranicy. Jamu pryroda taksama nie paškadavala ni pryhažości, ni rozumu, ni sily. Jon zakonna ličyŭsia adnym z pieršych u klasie.

Naš dziasiaty klas vytrymaŭ svaje apošnija ekzamieny, i ciapier išla padrychtoŭka da raźvitaĺnaj uračystaści. Alie viečara ŭ toj hod nie bylo. Atestaty nam addali biez nijakaj uračystaści. Pačalasia vajna. Usich chlopcaŭ na treci dzień vajny vyklikali ŭ vajenkamat i zahadali być viečaram na stancyi. Na stancyju pryjšli pravodzić nas usie dziaŭčaty dziasiataha klasa. Pryjšla i Vieranika. Jana stajala ŭ kupcy adnaklaśnic, maŭklivaja i, zdavalasia, navat spalochanaja. Dziaŭčaty havaryli, žadali nam chutkaj pieramohi i viartańnia damoŭ, a jana maŭčala.

Takoj Vieraniku my zapomnili nazaŭsiody. Boĺš jaje nam nie pryjšlosia pabačyć. Nas viarnulasia z vajny toĺki šaściora, i ŭsio ž my nie zmahli abaranidi Vieraniku. Jaje rasstraliali fašysty ŭ našaj Malinaŭcy jašče ŭ sorak druhim hodzie za toje, što jana drukavala na mašyncy listoŭki. My, šaściora, chto pryjšoŭ z vajny i zastaŭsia žyvy, pomnim Vieraniku. Alie dvoje našych, mabyć, nie toĺki pomniać jaje. U Malinaŭku siady-tady pryjazdžaje Slava Zaharoŭski i prychodzić na bierah nievialičkaj rečki, dzie pachavana Vieranika. Jon padoŭhu chodzić tam i pra niešta dumaje.

Prychodzić na hety bierah, kali pryjazdžaje ŭ Malinaŭku, i druhi čalaviek — Valieryj Samasad. Tady, u dziasiatym klasie, nichto z nas nie zdahadvaŭsia, što Valieryj taksama kachaŭ Vieraniku…