⁣

U toj chalodny listapadaŭski dzień siamja zubroŭ nie pryjšla da karmušak. Heta vieĺmi ŭstryvožyla dahliadčykaŭ. Jany dzivilisia, phho ž takoje mahlo zdarycca, čamu zubry abjavili haladoŭku.

Vyrašyli paklikać zubroŭ. Dalioka pa liesie raźniośsia mocny holas staršaha dahliadčyka Siarhieja Fiodaraviča. Jon doŭha hukaŭ zubroŭ i zvonka stukaŭ u parožniaje viadro.

Zvyčajna paślia takoha zaprašeńnia na abied u liesie adrazu ž čulisia tupat, tresk lamačča, šum. Da karmušak z usiaje sily biehli zubry. Alie na hety raz lies hlucha maŭčaŭ. Toĺki čuvać bylo, jak u jeĺniku vystukvaŭ dziaciel dy cińkali sinicy.

Minula boĺš za hadzinu, a zubroŭ usio nie bylo. Narešcie pačuŭsia ciažki tupat. Na palianku vyjšla čarada zubroŭ. Toĺki čamuści ich bylo mienš, čym zaŭsiody. Napieradzie išoŭ Pum, vysoki, harbaty, z šyrokim karkam.

Zubry padyšli da karmušak, uchapili krychu kormu i zaśpiašalisia nazad u lies. Siarhiej Fiodaravič nieprykmietna, pierachodziačy ad adnaho kusta da druhoha, pajšoŭ za imi. Jon viedaŭ, pito padychodzić blizka da zubroŭ niebiaśpiečna: mohuć padniać na rohi.

U tym miescy, dzie rečka rabila pavarot i hublialasia ŭ hluchich zaraśnikach, jon hlianuŭ ubok i zastyŭ ad ździŭlieńnia. Na nievialičkaj paliancy ciesnym kolam stajali zubry. Jany ciahnulisia mordami da malieńkaha zubraniaci, i z nozdraŭ ich valila para. Novanarodžany byŭ myšastaj maści, pupiysty, u zavitkach i jašče niaśmiela stajaŭ na tonkich nožkach. Zubry dychali na maloha, bajučysia, kab jon nie źmiorz.

Pum stajaŭ pobač z zubraniom, tros kudlataj halavoj, adhaniaŭ tych, chto chacieŭ dakranucca da maloha.

Nazaŭtra ranicaj zubry znoŭ spaźnilisia na padkormku. Siarhiej Fiodaravič zaklapočana hliadzieŭ u lies. Marozik pakusvaŭ tvar, i dahliadčyk dumaŭ, jak ža tam zubrania.

U hety čas pakazalasia čarada liasnych volataŭ. Napieradzie, jak zaŭsiody, Pum, za im išlo malieńkaje zubrania. Maci laskava padšturchoŭvala jaho. Astatnija zubry išli śliedam. Čarada družna nakinulasia na korm. Zubrania ŭvieś čas prystavala da maci, šturchala lobikam pad bok i pieraškadžala jeści. Jano taksama prahaladalasia.

Nastaŭ studzień. Śnieh sypaŭ i sypaŭ, prykryŭ kusty, zamioŭ darohi i ściežki. Lies prybraŭsia ŭ bieĺ. Za hety čas zubrania padraslo, padužela. Maloje źmianila myšastuju poŭść na buruju, na śpinie źjavilasia harbinka, na lbie prarezalisia rožki — nadziejnaja i hroznaja zbroja zubroŭ.

Pum pačaŭ vučyć maloha zdabyvać sabie ježu. Stary zubr navaĺvaŭsia ŭsim cielam na hrab abo rabinu, pryhinaŭ dreva da ziamli i trymaŭ jaho pad saboju, a zubrania abjadala halinki.

Zubrania bylo vieĺmi viasiolaje, žvavaje i liubila zabaŭliacca z Pumam. Stary zubr staić, jak buraja skala, pryhnuŭšy mahutnuju šyju, a maly ŭpirajecca ŭ jaho šyroki lob svaimi vuzieńkimi rožkami. Doŭha dužajucca. Kali maly zaŭziata pačynaje nastupać, Pum adychodzić, niby paddajecca, i narešcie kidajecca naŭcioki. Tady zubrania radasna biažyć za im, kab dahnać.

Siarhiej Fiodaravič z cikavaściu naziraŭ za huĺnioj.

Nadyšoŭ liuty. Paboĺšaŭ dzień. Amaĺ kožny viečar palymniela na zachadzie purpurovaja zara. Jaje vodbliski klalisia na zaśniežanyja drevy. Tym nadviačorkam u zubroŭniku, jak zvyčajna, rychtavalisia da viačery.

Dahliadčyki nakladali ŭ karmuški siena i viećcia.

Ciapier zubry nie paźnilisia. Jany śpiašalisia da karmušak. Toĺki voś siońnia maloje čamuści nie chaciela padychodzić da kormu.

Siarhiej Fiodaravič vyjšaŭ z zubroŭnika, i tut maloje raptam naliaciela na jaho i stuknula lbom tak, što dahliadčyk buchnuŭsia ŭ śnieh.

«Nu i nu», — padumaŭ Siarhiej Fiodaravič i chacieŭ padniacca na nohi. Alie zubrania znoŭ padbiehla da jaho i nahnula halavu dlia novaha ŭdaru. Jano šaliela ad radaści, adčuŭšy siabie pieramožcam.

Dy tut Siarhiej Fiodaravič zlaŭčyŭsia, schapiŭ zubrania adnoj rukoju za pravuju nahu krychu vyšej kapyta, a druhoj rukoju — za rožki i zvaliŭ na śnieh.

Zubrania nie čakala hetaha. Jano ŭmomant uschapilasia na pruhkija nohi i ździŭliena pazirala na dahliadčyka. Maloje, vidać, adčula silu i spryt čalavieka.