Dziaŭčynka i sokal
U. Ivanoŭski
Žyla-byla malieńkaja dziaŭčynka Nataša. Jana byla vieĺmi surjoznaj, žadala va ŭsim razabracca sama i pastajanna zadavala daroslym pytańni. Za heta tata prazvaŭ jaje Čamučkaj. A jašče jana vieĺmi liubila roznych žyviol. Dziaŭčynka doŭha ŭprošvala tatu i mamu, kab jany padaryli joj malieńkaha sabačku. Narešcie hety cud adbyŭsia. U chutkim časie malieńkaje ščania Džoni stala ahuĺnym liubimcam.
U vychadnyja dni tata vyvoziŭ usiu siamju ŭ lies, dzie daroslyja źbirali hryby i jahady. Dziaŭčynka z Džoni huliali razam u śvietlym sasnovym bary. Adnojčy Džoni niešta znajšoŭ pad drevam. Jon, jak darosly sabaka, zrabiŭ stojku, nastaviŭ vušy i viesiela zabrachaŭ. Čamučka padbiehla, apuścilasia na kalieni, rassunula kuściki vierasu i ŭbačyla na mochu malieńkaje, kvolaje, puchnataje ptušania. Niahliedziačy na svaje nievialikija pamiery, jano bylo vieĺmi śmielaje, advažnaje. Ubačyŭšy pierad saboju Džoni, jano pieraviarnulasia na śpinu i vystavila napierad svaje lapki, uzbrojenyja malieńkimi vostrymi kipciurami. Dziaŭčynka aściarožna ŭziala ptušania ŭ ruki i pajšla pakazać jaho tatu. Toj adrazu staŭ ahliadać usie drevy vakol, kab znajści hniazdo, z jakoha vypala ptušania. Alie hniazda nie znajšli. Na chutkaj naradzie bylo vyrašana ŭziać maloje dachaty i vychadzić.
Sa źjaŭlieńniem novaha čliena siamji Hošy va ŭsich pajavilisia i novyja klopaty. Hoša akazaŭsia zanadta patrabavaĺnym. Sakalok vieĺmi chutka zaryjentavaŭsia ŭ siamiejnaj ijerarchii i boĺš za ŭsich pavažaŭ babuliu-haspadyniu. Ptušania raslo nie pa dniach, a pa hadzinach. Chutka ŭ jaho pačalo źjaŭliacca pierje. Hoša dosyć upeŭniena biehaŭ pa pakoi, sprabavaŭ z dapamohaj niadužych jašče krylaŭ uźbiracca na vysokija pradmiety. Ptušania bylo vieĺmi zabaŭnym, reahavala na svaju mianušku i pastupova stala ŭsieahuĺnym liubimcam, čym vyklikala reŭnaść Džoni.
Chutka ptušania amaĺ calkam apierylasia i pačalo śmiela liatać pa pakoi. U jaho źjavilasia ŭliubionaje miesca na bufiecie, dzie jano spala na adnoj lapcy. U čas śniadańnia ci viačery ŭsioj siamji Hoša niaźmienna siadaŭ na vysokuju śpinku kresla i cichieńka papiskvaŭ, vyprošvaŭ čarhovy kavalačak miasa. Padjeŭšy, jon pierabiraŭsia na babulina pliačo, piaščotna pakusvaŭ jaje za vucha.
Ptušania pastaliela i pieratvarylasia ŭ vastrakrylaha sokala z bielym pryhožym horlam. Tata pavioz Hošu na kafiedru zaalohii ŭ instytut, kab vyznačyć vid sokala. Arnitolahi skazali, što heta čahlok vieĺmi redki sokal, zaniesieny ŭ Čyrvonuju knihu Bielarusi.
Uviečary na siamiejnaj naradzie bylo vyrašana vypuścić ptušku na voliu. Apošniaj dala zhodu na heta Nataša. Hošu pavieźli ŭ toj sasnovy haj, dzie jaho znajšli miesiac tamu. Sakalok doŭha nie chacieŭ adliatać, skakaŭ z pliača taty na pliačo mamy, navat apuściŭsia na ziamliu pobač z Džoni i miraliubiva chadziŭ vakol jaho, byccam raźvitvaŭsia. Apošniaj jon sieŭ na pliačo Čamučcy, piaščotna ŭskudlačyŭ dziubaj jaje valasy, kryknuŭ praniźliva i ŭźliacieŭ. Jon padniaŭsia vyšej za sosny, zrabiŭ try šyrokija kruhi, prakryčaŭ niešta na svajoj sakalinaj movie i źnik udaliečyni.
Jašče doŭha dziaŭčynka Nataša ŭspaminala pra svajho hadavanca Hošu i sumavala. Adnak sum z časam prajšoŭ. Dziaŭčynka razumiela, što ptuška pavinna žyć na voli.