Žyrovicki abraz Božaj Maci
U. Jahoŭdzik
Cudatvorny Žyrovicki abraz Božaj Maci zdaŭna pa pravu ličycca adnoj z najboĺš šanavanych chryścijanskich śviatyń u Bielarusi.
Zachoŭvajecca jon u Žyrovickim Śviata-Uśpienskim mužčynskim manastyry.
Kaliści na hetym miescy šumieŭ drymučy lies. Naliežaŭ jon, jak i ŭsio navakoĺlie vioski Žyrovičy, bajarynu Aliaksandru Soltanu. Adnojčy lietnim dniom 1470 hoda miascovyja pastuchi paśvili ŭ liesie karoŭ. U liasnym paŭzmroku zaŭvažyli ŭ halinach hrušy-dzički dziŭnaje śviatlo. Jany spuścilisia z pahorka na bierah ručaja i ździvilisia jašče boĺš. Na drevie niezhasaĺnym śviatlom pramieniŭsia abraz Božaj Maci z synam na pravaj ruce. Pastuchi źniali abraz z dreva. Byŭ jon vyrazany z nadzvyčaj kaštoŭnaha kamienia. Nievialiki, jon źmiaščaŭsia na daloni ruki. Uściešanyja pastuchi adnieśli abraz Aliaksandru Soltanu. Toj schavaŭ jaho ŭ kufar. Kali haspadar viečaram chacieŭ pakazać vyjavu Baharodzicy haściam, abraza ŭ kuferku nie akazalasia.
Praz niekaĺki dzion pastuchi znajšli źnikly abraz u tym samym liesie, nad tym ža ručajom, na toj ža dzikaj hrušy. Bajaryn Soltan acaniŭ niezvyčajnuju padzieju jak vialiki znak. Jon sam pajšoŭ na miesca źjaŭlieńnia abraza. Tam jon daŭ ćviordaje abiacańnie zbudavać carkvu ŭ honar Božaj Maci. Nieŭzabavie na miescy, dzie rasla liasnaja hruša, źjaviŭsia draŭliany chram.
3 časam pabudavanaja carkva zharela. Usie dumali, što ŭ ahni zhareŭ i kaštoŭny abraz. Adnak cudadziejnaja sila ŭratavala śviatyniu. Paźniej jaje znajšli sialianskija chlapčuki. Heta byŭ toj samy śviaty abraz. Pierad im harela nieviadoma kim zapalienaja śviečka. Heta tak uschvaliavala viernikaŭ, što da ikony pačalosia sapraŭdnaje palomnictva.
Nieŭzabavie byŭ zasnavany Žyrovicki mužčynski manastyr.
Budaŭnictvu akazaŭ spryjańnie Lieŭ Sapieha, kanćlier Vialikaha Kniastva Litoŭskaha. Jon pieradaŭ manastyru šmat ziamli, achviaravaŭ vialiki śviaty zvon i bielaruskaje rukapisnaje Jevanhieĺlie. Hety ŭnikaĺny pomnik byŭ šykoŭna ŭpryhožany, azdoblieny, mieŭ šmat maliunkaŭ. U bahataj manastyrskaj biblijatecy ŭžo ŭ XVIII stahoddzi zachoŭvalasia boĺš za piaćsot rukapisnych knih. Siarod ich byli i knihi, pierapisanyja ŭ manastyry, i knihi, jakija padaryli bahatyja vysokaadukavanyja vierniki.
Slava pra Žyrovicki manastyr chutka razyšlasia pa ŭsioj Poĺščy i Vialikim Kniastvie Litoŭskim. Tysiačy palomnikaŭ štohod naviedvali Žyrovičy. Cudatvornamu abrazu pryjazdžali paklanicca vialikija litoŭskija kniazi i poĺskija karali.
IDudatvornaja sila ikony prajaŭlialasia nieadnarazova. Pry častych pažarach u Žyrovičach abraz nie toĺki sam zastavaŭsia celym, alie i ŭratoŭvaŭ ad ahniu budynki manastyra. Byli viadomy pryklady vyliečvańnia diažkachvorych liudziej. Abraz nabyŭ šyrokuju viadomaść va ŭsim śviecie. Napryklad, jaho kopiju jašče ŭ XVIII stahoddzi nieviadomy bielaruski ikanapisiec zrabiŭ dlia manastyra ŭ Rymie.
Žyrovičy i siońnia pa-raniejšamu źjaŭliajucca śviatym miescam palomnictva dlia chryścijan. Jany iduć siudy, kab addać paklon cudatvornamu abrazu i Śviatoj Baharodzicy. Iduć, kab paprasić zastupnictva za siabie, za rodnych, za našu krainu i jaje narod.
Kožny hod 20 maja vierniki Bielarusi adznačajuć vialikaje śviata cudatvornaha Žyrovickaha abraza Božaj Maci. Jany ščyra paklaniajucca jamu. Paklaniajučysia, sami ačyščajucca ad niadobraha, zloha, napaŭniajuć svaje dušy śviatlom i radaściu. Vieračy ŭ śviatuju silu abraza, liudzi imknucca da svajho pryznačeńnia — liubić i dapamahać inšym.