Беларуская лацінка

Znajomaja nieznajomka

Ja. Milašeŭski

Чытаць гэты тэкст кірыліцай

Ci davodzilasia vam być u takoj situacyi: prosiać praśpiavać niešta naša, bielaruskaje, a nie atrymlivajecca, bo nie viedajem, nie ŭmiejem. Škada, bo mienavita pieśnia — najliepšaja vizitoŭka liuboj krainy. Iiahavorym pra adnu takuju vizitoŭku — pieśniu «Kupalinka».

«Kupalinka» — heta pieśnia z nami paŭsiuĺ. My čujem jaje z malienstva, jana prysutničaje ŭ našym žyćci jak adna z tych mielodyj, što pamiataje amaĺ kožny bielarus. «Kupalinku» śpiavajuć na scenie, u haściach, padčas śviata i zastoĺlia, liubiać hetu pieśniu i estradnyja vykanaŭcy, prapanujučy novaje jaje pračytańnie na ŭlasny hust.

Da niadaŭniaha času tradycyjna ličylasia, što «Kupalinka» — narodnaja pieśnia. Dy i ciažka bylo padumać inakš. Heta pryhožaja, čaroŭnaja pieśnia adliustroŭvaje samuju sutnaść dušy naroda, jaje dabryniu i sum.

Biezumoŭna, tak jano i jość, za vykliučeńniem adnaho: heta pieśnia, jak i niekatoryja inšyja, što jašče niadaŭna ličylisia narodnymi, napisana reaĺnym prafiesijnym aŭtaram. Adnak aŭtarstva adnoj z samych viadomych našych piesień viartalasia doŭha. Napeŭna, z-za taho, što tradycyjny, faĺklorny tekst pieśni byŭ vieĺmi ŭdala stylizavany adnym z dziejačaŭ našaj kuĺtury — Uladzimiram Teraŭskim.

Uladzimir Teraŭski — bielaruski dyryžor, kampazitar, faĺklaryst, adna z asob, jakija stajali lia vytokaŭ stvareńnia novaj bielaruskaj opiery, nacyjanaĺnaj muzyčnaj školy.

3 časam «Kupalinka» nabyla novyja sučasnyja farby i hučańnie. Heta zasluha našych znakamitych «Pieśniaroŭ», jakija z pośpiecham vykonvali pieśniu na sceničnych pliacoŭkach pa ŭsim śviecie. Dy i siońnia pra jaje nie zabyvajucca. Napryklad, pieramožca «Jeŭrabačańnia» Aliaksandr Rybak śćviardžaje, što jon vychoŭvaŭsia nie toĺki na klasičnaj muzycy, alie i na bielaruskich pieśniach, siarod jakich i «Kupalinka». Vystupajučy ŭ Bielarusi, Aliaksandr vykanaŭ hetu pieśniu, prademanstravaŭ, što nie zabyŭ rodnaj movy. Junak raskazvaŭ, što kaliści jon vandravaŭ pa roznych krainach Jeŭropy. Danija, Francyja, Bieĺhija, Niderlandy… Niejki čas žyŭ u Paryžy, ihrajučy na vulicach dy ploščach na hitary i śpiavajučy pieśni.

Pieśni vykonvalisia, jak pravila, anhlijskija. Alie voś raptam zaśpiavalisia bielaruskija. I pieršym z taho, što prahučala na paryžskaj vulicy, byla

«Kupalinka». U vyniku ŭ kapialiuš, što liažaŭ lia noh vandroŭnaha muzyki, stala padać šmat hrošaj. Za «Kupalinkaju» ŭspomnilisia inšyja bielaruskija pieśni.

Naša pieśnia kranaje dušu i serca. Jana ščyraja, praciažnaja, viečnaja, jak i sam narod. Zdajecca, što čysty i vysoki holas pytajecca, zahliadvajučy ŭ patajemnaje:

Kupalinka, Kupalinka, ciomnaja nočka, Ciomnaja nočka, a dzie ž tvaja dočka?

Heta pieśnia jak znajomaja nieznajomka. Nieznajomka, bo kožny raz hučyć pa-novamu, vyjaŭliajučy talient i dušu śpievaka. Znajomaja, bo jana ŭvabrala holas rodnaj ziamli: čysty holas ručajka, viečny holas šumnaha boru, śvietly holas luhoŭ i palioŭ. Hučyć, raznosicca pieśnia, čaruje svaich sluchačoŭ maraj ab niečym śvietlym, radasnym i sumnym adnačasova. Hučyć pieśnia, razam z joju śviatliejuć dušy i sercy ŭsich, chto dakranajecca da jaje źmiestu i muzyki.

Kali ŭ kampanii vas paprosiać zaśpiavać pa-bielarusku, śpiavajcie

«Kupalinku». Abaviazkova znojdziecca choć adzin čalaviek, jaki viedaje hetu pieśniu i padtrymaje vas. I vašy halasy saĺjucca ŭ čystaj i śvietlaj mielodyi.