⁣

Šyroki, ahornuty hoĺliem starych biaroz Juravicki šliach ujezdžany za stahoddzi. Jaho kilamietry nieadnarazova źmierany krokami Ivana Paŭlaviča Mielieža, jakomu vypala abiaśśmiercić hetuju ziamliu ŭ ajčynnaj litaratury. Abapal, zabityja nizkaroslymi nieprachodnymi laźniakami, dramali baloty, čaplialisia za lapiny piaskoŭ. Za imi byli chaty na vostravie, juravickija prysady, hustaja zielianina sadoŭ, prytulienych da ŭzhorkaŭ. I zaraz tam celymi dniami topčucca kalia chat sivabarodyja dziady, piĺnujuć, kab dzieci nie ababrali jablyń. A voś i sama hara, dzie daŭnymdaŭno, jak śćviardžajuć staražyly (a vučonyja taksama na ich baku), znachodzilasia pieršabytnaja stajanka liudziej. Jana — honar paliešukoŭ. 3 hetych miaścin (a mo i praŭda?) pachodziać usie slavianie. A značyć, i mova naša, i pieśnia naša spravili tut svaje radziny.

Vichliavaja stužka Prypiaci ŭ luhach za Juravičami, chvojniki, zmročnyja, jak sama minuŭščyna hetaj ziamli. Palieśsie… Jamu, zachmaranamu i raspahodžanamu, čas daje dakladnaje mieliežaŭskaje aznačeńnie. Nie adno pakalieńnie, jak vadu z kalodzieža, budzie čerpać dlia siabie ŭ hetym slovie, adkryvajučy nievyčerpnaje charastvo dušy paliešukoŭ. Nikoli nie stracicca adčuvańnie Mieliežavaj prysutnaści siarod jaho baroŭ i palioŭ, siarod jaho liudejej. Koĺki b vichur ni pranieslasia nad balotnym krajem, jaki b horki čarnobyĺski viecier ni pracinaŭ naskroź, usio ž adno imhnieńnie jaho žyćcia zastaniecca niepaduladnym času: na bieśśmiarotnych staronkach pakinuta napakaz celamu śvietu jaho adviečnaje hora i jaho pieršaja radaść. Siarod usich čalaviečych pasieliščaŭ kraju svojeasablivaje miesca zaniali mieliežaŭskija Kurani.

Možna zapiarečyć: heta ž piśmieńnicki vymysiel, Kuranioŭ ža niama. A tyja, kamu što-ništo viadoma pra historyju tvora, achvotna skažuć:

«Heta ad Karanioŭki pajšlo. Jana niepadaliok, za liesam». I viečaram moža padacca nievierahodnaje: na daliahliadzie źjaviacca ahieńčyki chat Čarnuški, Dziatla, Hlušaka… I heta buduć Kurani. Ich miescaznachodžańnie — minulaje, sučasnaje, budučaje. Jak by dalioka ni raźbiahalisia našy darohi, u jakich by haściach ni byvali my, nam nie zabyć Kuranioŭ — svoj dom, svoj kraj, svoj narod. Jany nie raz pakličuć da siabie samym rodnym: matčynaj movaj i matčynaj pieśniaj. Ich nie admović naš napružany čas, jak by ni vybivaŭsia jon u inteliektualy, bo biez radzimy čalavieka niama. I jak heta choraša, što nam, dzieciam kaśmičnaha vieku, jość kudy viartacca. U Karanioŭku, u Hliniščy, u Alieksičy, u acalielyja paśliačarnobyĺskija vioski Palieśsia, jakija nie raz hlytali śliozy svajoj biady, adnak źbierahli duchoŭnyja skarby hetaha kraju.

Hliniščy. Pačatak Kuranioŭ. Tut upieršyniu pačuŭ piśmieńnik huki rodnaha slova, movu naroda, paliubiŭ nie padobnyja da inšych havorki navakoĺlia, sabraŭ da drabnic heta pieršarodnaje charastvo, abiaśśmierciŭ, razdaŭ hierojam «Palieskaj chroniki». Tut upieršyniu pačuŭ jon pieśniu pra vierby ŭ kancy hrebli, što šumieli nad jaho malienstvam. Prasiŭ ziamliačak-charystak na aŭtarskim viečary ŭ Minsku:

«Praśpiavajcie!» I ŭsiaho hetaha chapala jamu, źniaviečanamu vajnoj, chvoramu, kab štodnia tvaryć ščyruju praŭduKuranioŭ.

Jon mala raskazvaŭ ziemliakam pra svaje knihi. Rabiŭ šmatlikija nakidy, znoŭ i znoŭ pierapisvaŭ celyja raździely z budučych knih-praciahaŭ, nie śpiašaŭsia zadavolić adnu toĺki čytackuju cikaŭnaść: što budzie z jahonymi hierojami daliej? Turbavala inšaje: toĺki b nie stracić histaryčnaj praŭdy Kuranioŭ, danieści jaje, sumlienna ŭzarać litaraturnuju calinu Palieśsia. Viedaŭ: heta zabrala jaho ŭ palon na ŭsio žyćcio.