Беларуская лацінка

Miadźviedzica

Ja. Zazieka

Чытаць гэты тэкст кірыліцай

Lies tut byŭ stary, hluchi. Mahutnyja duby abraśli sivym mocham.

Miednyja kalony vysokich hladkich chvojaŭ pazielianieli ad staraści. Taŭščeznyja kalmatyja jelki vysoka vynieśli svaje vostryja vierchaviny da sonca, a ŭnizie ŭčepista pieraplialisia šyrokimi hustymi lapami.

Miaściny hetyja znachodzilisia dalioka ad pasieliščaŭ. Spakojna žylosia tut źviaram.

Miadźviedzica, žycharka hetaha liesu, pračnulasia razam z soncam. Jana paciahnulasia raz-druhi, paziachnula i aściarožna, kab nie razbudzić svaich malieńkich dziaciej, vyliezla z biarlohi, prysluchalasia. Jaje vucha lavila kožny šolach, kožny huk liesu. HIjerakanaŭšysia, što niebiaśpieki pablizu niama, miadźviedzica pajšla hluchoj źviarynaj ściežkaj, abminajučy hustyja zaraśniki. Narešcie skroź haĺlio jeĺniku pačala praśviečvacca palianka. Na starych vysiečkach ros malińnik.

Sonca padnialosia nad liesam. Promni jaho trymcieli, pieralivalisia, źziali roznakaliarovymi iskarkami na rosnych listach. Śpielaja malina harela rubinami. Miadźviedzica ŭzialasia abskubać jahady lapami, źlizvać malinu z kustoŭ jazykom.

Miedźviedzianiaty pračnulisia i ŭbačyli, što niama ich maci. Im zrabilasia sumna adnym u ciomnaj biarlozie. Malyja pacichu zaskuholili, a potym vylieźli z biarlohi i pajšli huliać pa liesie. Choraša bylo navokal. Adna pierad druhoj śpiavali, ciŭkali, kryčali ptuški. Ad radaści miedźviedzianiaty pačali kuliacca cieraz halavu, dužacca, hareźliva ciahać adno druhoha za vušy. Čaho toĺki jany nie vyrabliali!

Tut, na soniečnaj paliancy, i natrapiŭ na ich liaśnik Ryhor Doŭbik.

Miedźviedzianiaty nikoli nie bačyli čalavieka. Ad strachu poŭść na śpinie ŭ ich stala dybam. Jany zadam pačali adychodzić nazad, u buralom, nie spuskajučy vačej z nieznajomaj istoty na dźviuch nahach.

Liaśnik zlaviŭ i pasadziŭ miedźviedzianiat u miašok, zakinuŭ jaho na pliečy i pajšoŭ u bok liasnoj darohi.

Tym časam miadźviedzica, viarnuŭšysia ŭ biarlohu i nie znajšoŭšy tam dziaciej, pačala kidacca va ŭsie baki. Narešcie jana źniuchala śliady čalavieka. Miadźviedzica ŭsio zrazumiela. Jana vyjšla pa śliadach na darohu i truškom pabiehla pa joj.

Daroha niečakana vyviela miadźviedzicu z liesu, i z uzhorka jana ŭbačyla viosku. Tam čulisia halasy liudziej, tryvožna brachali sabaki, huli mašyny, kryčali harlastyja pieŭni. Chvaliavańnie miadźviedzicy narastala. Jana syšla z darohi, zaliehla ŭ kustach i piĺna sačyla za vioskaj.

Liaśnik Ryhor Doŭbik žyŭ u kancy vioski, niedalioka ad liesu. Na jaho dvary čulisia halasy. Siudy syšoŭsia amaĺ uvieś kaniec vioski, kab pahliadzieć na miedźviedzianiat.

Malieńkija liasnyja žychary siadzieli pad pavietkaj, palachliva pazirali na liudziej i žalasna skuholili. Pierad imi ŭ miscy stajala malako, liažali kavalki cukru, alie jany da ježy nie dakranalisia.

Huścieŭ zmrok. Miadźviedzica nieprykmietna padyšla vyhanam da siadziby lieśnika. Sieŭšy na zadnija lapy i napružana ŭsluchoŭvajučysia, jana vadzila nosam pa vietry. Raptam jana pačula svaich dziaciej. U toj ža momant miadźviedzica kinulasia da aharodžy.

Zaźvinieŭ lancuh, spalochana zahyrčaŭ na pryviazi sabaka. Liudzi zakryčali i kinulisia ŭ siency.

Liaśnik spuściŭ z lancuha sabaku, schapiŭ streĺbu i, nie celiačysia, streliŭ u źviera. Miadźviedzica raŭnula i pabiehla ŭ lies.

Minuŭ dzień, druhi. Nad vioskaj navisla tryvoha. Liudzi niekaĺki razoŭ bačyli kalia pasielišča miadźviedzicu. Jana blizka padychodzila da siadziby Ryhora Doŭbika. Celymi načami nie sunimalisia sabaki. Roznaje možna bylo pačuć u vioscy. Niekatoryja prapanoŭvali zdać miedźviedzianiat u cyrk. Adnak boĺšaść sychodzilasia na tym, što ich treba adnieści ŭ lies, a to miadźviedzica budzie pomścić vioscy.

Uviečary da lieśnika pryjšli junyja naturalisty, pamočniki Ryhora Doŭbika pa achovie liesu.

Havaryli, viadoma ž, pra miedźviedzianiat: što z imi rabić. I tut raptam na vyhanie zaraŭla miadźviedzica. Nie zlosnaja pahroza, a boĺ spakutavanaj dušy čuŭsia ŭ jaje holasie.

Liaśnik padyšoŭ da akna i na momant zadumaŭsia, a potym prapanavaŭ adpuścić źvieraniat da maci, bo jana vieĺmi ž haruje. Vučni z radaściu pahadzilisia i, nabraŭšysia śmielaści, adnieśli miedźviedzianiat u samy kaniec siadziby lieśnika i puścili na voliu. Malyja šparka patepali na svaich kurtatych lapkach da liesu.

3 taho času miadźviedzicu kalia vioski nichto nie bačyŭ.