Na zavodzie
A. Savicki
Jašče źviečara Alienka skazala maci, što joj treba pajści na zavod, pabačyć, jak pracujuć tam liudzi, jak, haloŭnaje, pracuje jana, jaje maci, i potym vystupić na vučnioŭskim schodzie ŭ školie. Tak vyrašyŭ saviet školy: pravieści tematyčny viečar, na jakim vučni raskažuć ab pracy svaich baćkoŭ.
Alienčyna maci pracuje na zavodzie šklovalakna apierataram cecha eliektrapiečaŭ. Zavodskija karpusy z vializnymi voknami i bliščastym dacham Alienka bačyć štodnia. Zavod staić za Dźvinoju, nad samym bieraham. Kali zapaĺvajucca ahni, vysokija vokny, dach tak i zichaciać ad eliektryčnaha śviatla. Vada adrazu nibyta ŭspychvaje kaliarovaj viasiolkaj, i plyń pacichu hajdaje adbitki ahnioŭ. I tady zdajecca, što pa race plyvie dzivosny karabieĺ.
Pačućcio pačcivaj pavahi da pradpryjemstva i ździŭlieńnia pierad tym, što tam vyrabliajecca, avalodala Alienkaju, kali jana išla z maci na zavod. Honar i hordaść ad taho, što voś jana, škoĺnica, chutka pojdzie ŭ cech, pabačyć roznyja mašyny, pra jakija ŭžo stoĺki načulasia ad maci, a potym raskaža pra ŭsio na viečary ŭ školie. A dumka pra toje, ci zdolieje jana, Alienka, vystupić na tym viečary cikava i źmiastoŭna, tryvožyla.
Na zavodskim hanku, šyrokim, z cemientavanymi parenčami, jany ŭlilisia ŭ natoŭp chlopcaŭ i dziaŭčat. Čulisia viasiolyja žarty, liudzi išli chutka, pierahavorvalisia. U viestybiuli bylo šumna, išli jany chutka, alie Alienka paśpiela zaŭvažyć i miedycynski punkt na druhim paviersie, i adčynienyja dźviery stalovaj, i navat toje, što na kožnym stoliku tam stajać u čyrvonych pukatych vazach nievialičkija bukiety bielych ramonkaŭ.
Cech eliektrapiečaŭ ździviŭ. Čysta, śvietla. Alie dzie ž tyja piečy, bo cech ža eliektrapiečaŭ? U dva rady stajali vializnyja čornyja karobki, i nad kožnaj — vuźkija liampy dzionnaha śviatla.
Jany spynilisia lia piečy ŭ piatym radzie. Alienka i nie zaŭvažyla, kali i jak zakrucilasia na ščytku špuĺka, jakuju nazyvajuć jašče babinaj. Maci pracavala roŭna i zladžana, hlucha huli vientyliatary ŭ čornych šyrokich trubach. Alienka staranna pryhliadalasia da eliektrapiečy, uvažliva nazirala za tym, što robicca navokal. Minuŭ zusim karotki čas, alie dziaŭčynka, jak heta joj zdalosia, zrazumiela šmat čaho z niaznanaha raniej žyćcia cecha.
Narešcie maci dala dačce šklianuju palačku i skazala rabić, jak jana. Alienka trymala palačku ŭ rukach z adčuvańniem niezvyčajnym i dziŭnym.
Chacielasia zrabić toje, što kazala maci, i bylo strašnavata dakranucca da tych taniusieńkich prazrystych nitak rasplaŭlienaha škla, što ciakli sa sta taniutkich dziračak. Potym Alienka aśmielilasia i pasprabavala sabrać tyja nici šklianoj palačkaj, alie heta joj nie ŭdavalasia — nici rvalisia. Nie atrymlivalasia začapić i naciahnuć usie nici adrazu druhi i treci raz, i lia jaje noh naźbiralasia ŭžo celaja kapa tonkaj bieli. A špuĺka krucilasia vieĺmi chutka, nibyta nabirala razhon.
Alienka znoŭ uziala palačku, cicha źviala ŭsie nici ŭ adzin pučok i padviala da špuĺki. Špuĺka niečakana padčapila nici i zakrucilasia. Nici, zdavalasia, i nie ruchalisia zusim, alie špuĺka chutka i roŭna taŭściela. Na dušy bylo choraša, radasna.
I heta dobraje pačućcio napaŭniala Alienku i paźniej, kali jana, raźvitaŭšysia z maci, pajšla z cecha. I bylo škada, što treba iści, i jana skazala sabie, što pryjdzie siudy znoŭ, što, moža, uvohulie budzie kali-niebudź pracavać tut.
Alienka raptam adčula, što pačynaje razumieć maci tak, jak nie razumiela nikoli dahetuĺ. I jašče jana ŭjavila sabie školu, budučy viečar, na jakim daviadziecca vystupać, i padumala pra toje, što joj jość ciapier pra što raskazać, što jana budzie raskazvać doŭha. I heta jaje apaviadańnie, mažliva, budzie samym cikavym, bo naŭrad ci jość dzie praca cikaviejšaja, čym taja, jakuju robić jaje maci.