⁣

Edziu bylo siem hadoŭ, kali na jaho doliu vypaŭ vialiki honar. Baron i baraniesa paślia doŭhaha rozdumu i sumnieńniaŭ advažylisia vybrać tavaryšam u huĺniach svajmu adzinamu synočku mienavita jaho, syna kladaŭščyka!

Baćki Edzi, viadoma, byli ŭściešany takim honaram, i aboje napieraboj pačali vučyć, jak treba pavodzić siabie z maladym baronam. 3 usiaho skazanaha chlopčyk zapomniŭ toĺki, što pierad paničom pavinien źniać šapku, što maje prava havaryć toĺki «malady pan», što abaviazany vykonvać usie jaho zahady, a sam zahadvać nie maje prava. Nie maje prava ni svarycca z im, ni bić, ni šturchać. I naohul, zabaron naźbiralasia stoĺki, što Edzia ŭžo i nie viedaŭ, a što jamu možna.

Pieršy dzień huĺniaŭ prajšoŭ davoli ŭdala. Užo praz paŭhadziny maly baron pačaŭ sypać Edziu piaskom u vočy, udaryŭ palkaj pa nahach. Časam ža baron zabaŭliaŭsia tym, što ciahaŭ Edziu za valasy. Toj pamiataŭ nakaz maci, što baraniesa padaruje jamu niejki cudoŭny padarunak, tamu jon maŭčaŭ, hlytaŭ śliozy i ciarpieŭ. Viečaram uznaharodaj za pakuty byla tonieńkaja śkibačka bulki z ruk baraniesy.

Heta byla takaja źniavaha, što Edzia nazaŭtra nie ciarpieŭ kryŭdaŭ ad paniča i davaŭ zdačy. Na ščaście, barony ŭ hety dzień adsutničali, i heta Edziu vyratavala.

Na treci dzień zdarylasia toje, što paklala raptoŭny i trahičny kaniec sumiesnym huĺniam.

Malady baron chacieŭ pajści na sažalku. Edzia ž, pa slovach maci, pavinien byŭ vykonvać usie jaho žadańni, dy i sam jon nie mieŭ ničoha suprać, tamu pryčyny piarečyć baronu ŭ jaho nie bylo.

Akramia taho, prahulka zdavalasia Edziu zusim biaskryŭdnaj: vada ŭ sažalcy liedź dastavala da kaliena, usio ž astatniaje — hraź, u jakoj plavali tlustyja pjaŭki. Tam nichto nie moh patanuć. Dzieci prysluhi časta plavali ŭ hetaj sažalcy na «karabli». Karabliami nazyvalisia staryja dźviery i nakryŭka ad katla, jakija niekali pryciahnuli na sažalku.

Panič i Edzia chutka apynulisia na «karabliach»: pieršy na dźviarach, a druhi na nakryŭcy ad katla. Panič adrazu pačaŭ bić palkaj pa vadzie, tak što kašulia Edzi chutka stala mokraj, choć vykručvaj. Zatym jon padšturchnuŭ svoj karabieĺ da Edzi i, raniej čym toj pra što-niebudź zdahadaŭsia, źbiŭ palkaj jaho šapku ŭ vadu, a paślia ŭdaryŭ pa halavie hetak, što ŭ chlopčyka až iskry z vačej pasypalisia. Liuty, jak paranieny lieŭ, Edzia ŭskočyŭ na karabieĺ voraha. Pamiataje toĺki, jak ćviordaja asnova vyśliznula ŭ ich z-pad noh, chvali syšlisia nad halovami, i na niejkaje imhnieńnie zapanavala cišynia… Potym Edzia ŭbačyŭ, što lia jaho noh niechta boŭtajecca ŭ hrazi. I jak boŭtajecca! Hetak zmahajecca toĺki istota, jakaja trapila ŭ śmiarotnuju niebiaśpieku. I hetaj istotaj byŭ panič! Edzia imhnienna schapiŭ jaho za halavu, sabraŭ usiu svaju mahutnuju silu i pačaŭ ciahnuć na bierah. Jaho niaščasny vorah byŭ niamy jak ryba. I nie dziva: rot jamu zabila lipkaja cina.

Chutka panič stajaŭ na bierazie na svaich ulasnych nahach. Alie nahadvaŭ jon chutčej nie paniča, a niaščasnaje varanianio, jakoje paškumatali i vykačali ŭ hrazi sabaki. Jaho adzieńnie niby pabylo ŭ katlie sa smaloj. Kali ž Edzia ačyściŭ rot paniča ad ciny, toj zaroŭ, niby tryvožnaja parachodnaja sirena. Kryk raźniośsia pa ŭsim majontku, viarsty na try naŭkola.

Na kryk źbiehlisia ŭsie nasieĺniki majontka. Maloha paniča adrazu ž panieśli ŭ haračuju vannu, adtuĺ u ložak pad ciopluju koŭdru, a furman tym časam imčaŭ u horad pa doktara. Edziu ž, jak zahadaŭ stary baron baćku, čakala surovaje pakarańnie.

Dasiuĺ chlopčyka karala toĺki maci. U hety raz jon trapiŭ u ruki da baćki, i ŭ jaho až valasy na halavie zavarušylisia ad adnoj toĺki padrychtoŭki. Prynieśli puk rozhaŭ i ŭ domie adčynili vokny, kab liamant daliataŭ da panskaha vucha. Ad baćki Edziu tady dastalisia pieršyja «palasatyja» — štany ŭ čyrvonuju palosačku!