Pryvitańnie ad viadźmarki
A. Jakimovič
Vypuskniki adzinaccataha klasa Kościa, Piecia i Vadzim na miakkich kreslach siadzieli ŭ Pieci na dačy. Piecia tut časta adpačyvaŭ razam sa svaimi siabrami. Ciapier, u pačatku lieta, chlopcy rychtavalisia da čarhovaha vypusknoha ekzamienu pa historyi.
Za adčynienym aknom viesiela ščabiatali ptuški, ćvili jablyni. Chlopcy, stomlienyja padrychtoŭkaj da ekzamienu, paziachali. Piecia sa zlościu špurnuŭ padručnik historyi na kanapu.
Vadzim, jaki zdavaŭ ekzamieny na dziasiatki, zajaviŭ, što ekzamienaŭ nie baicca, bo zahadzia viedaje, jaki biliet vyciahnie. Siabry z niedavieram hliadzieli na adnaklaśnika.
Pierad kožnym ekzamienam ja ŭ ciažarnaj žančyny pytajusia, jaki biliet zaŭtra vyciahnu, — paviedamiŭ Vadzim. — Jaki skaža, taki i vyciahvaju. Mnie hety sakret adna viadźmarka adkryla.
Paślia pryjezdu ŭ horad Piecia nakiravaŭsia da nievialikaj draŭlianaj chatki, pierad jakoj raśli hustyja kusty bezu. Kalia plota, ppbolienaha vapnaj, uzvyšalisia višni. Da chaty viala prataptaI I I IL darožka, roŭnaja, jak nitka.
Lzirnuŭšysia, jak zlodziej, chlopiec uvajšoŭ u nizieńkija siencm. Jon pastajaŭ, čakajučy, pakuĺ supakoicca dychańnie, pierastamuć dryžać nohi. Uziaŭšysia za kliamku, Piecia adčyniŭ dźviery I iipjšoŭ na kuchniu.
Liedź nie palovu jaje zajmala vializnaja pieč, kalia pkoj na doŭhaj žardzinie visieli roznyja ziolki, źviazanyja ŭ pučki. ISplia akna stajaŭ šyroki daščany stol. Za im siadziela žančyI IP hadoŭ šaścidziesiaci z redkimi čornymi valasami, kranutymi sipiznoju. Malieńkimi vostrymi vočkami žančyna praśvidroŭvala ch lopca naskroź. Razhubiŭšysia, Piecia sam nie viedaŭ, z čaho pačać. Jamu raptam stala horača. Na lbie, na skroniach vystupiŭ pot. Jak u śnie, jon paprasiŭ viadźmarku zrabić nahavor na siabra.
—Suchoty nahnać ci rozum adniać? — pacikavilasia viadźmprka, pakazaŭšy ŭstaŭnyja mietaličnyja zuby.
Rozum adniać, kab ekzamien nie zdaŭ.
Staraja skazala, što da jaje ŭžo prychodziŭ adzin chlopiec, kab iiriabić nahavor na adnaklaśnika, i zahadala Pieciu zapliuščyć počy. Jon adčuŭ, jak pakoj zavalaklo dymam, ad jakoha zakružylasia halava. Chlopiec śpinaj prytuliŭsia da dźviarej, kab nie ŭpaści.
Kali Piecia raspliuščyŭ vočy, to ŭbačyŭ, što ŭ pieč pavoĺmp, by samaliot na paradzie, plyvie klub dymu. Chlopiec mižvoli rpziaviŭ rot. A viadźmarka praciahnula Pieciu zakopčany dymam kanviert i zahadala nieprykmietna paklaści jaho siabru ŭ kišeniu. Chlopiec kinuŭ na stol niekaĺki skamiečanych hrašovych kupiur I vyskačyŭ na dvor.
Paślia ekzamienu Piecia, Kościa i Vadzim znoŭ sabralisia na Piecsvaj dačy. Vadzim znoŭ atrymaŭ na ekzamienie dziasiatku, a Piecia p Kościem liedź vyciahnuli na troječki. Vadzim dastaŭ z kišeni pinžaka zakopčany dymam kanviert, praciahnuŭ jaho Kościu i skazaŭ:
—Kościa, tabie pryvitańnie ad viadźmarki.
Kościa zamirhaŭ vačyma. Tady Vadzim dastaŭ jašče adzin čorny kanviert i praciahnuŭ jaho Pieciu:
I tabie pryvitańnie ad viadźmarki.
Vadzim rastlumačyŭ razhublienym adnaklaśnikam, što taja piadźmarka — jaho rodnaja babulia. Učora Vadzim u jaje na ložku liažaŭ i čuŭ, jak adnaklaśniki prasili jaje, kab rozum jamu adniala.
— Ja nie zlujusia na vas. Vy pieravučylisia. Niervy ŭ vas zdali, — skazaŭ Vadzim. Kinuŭšy na padlohu čornyja kanvierty, jon vyjšaŭ na dvor, dzie viesiela ščabiatali ptuški i ćvili jablyni. ,