Беларуская лацінка

Rabina

A. Fiedarenka

Чытаць гэты тэкст кірыліцай

Ja z samaha dziacinstva maryŭ pasadzić jakoje-niebudź dreŭca, kab potym viedać, što jano majo, kab raści razam z im. Niedzie ŭ piatym klasie, viartajučysia sa školy, kalia kinutaj chaty ja vykapaŭ korčyk malińniku i pasadziŭ lia plota, što padzialiaŭ naš dvor z dvarom dziadźki Ihnata. Ja navat ni razu nie paliŭ hety korčyk vadoju. Tym nie mienš jon pryniaŭsia i razrośsia. Jaho kasili, vysiakali, vydzirali, vykopvali — usio marna.

Kožnuju viasnu malińnik liez ściablinkami ŭharu. Nichto nie bačyŭ na im nivodnaj jahadki. Moža, ja vyvieŭ niejki redki hatunak?

U vośmym klasie ja ŭbačyŭ u liesie try dubki, roŭnyja, toŭścieńkija.

«Heta nie malińnik, — padumaŭ ja, — a surjoznyja drevy. Ulietku jany buduć davać cień, i žaludy śvińniam možna budzie źbirać prosta ŭ dvary».

Dubki ŭjaŭlialisia mnie rodnymi bratami. Ja paškadavaŭ razlučać ich, vykapaŭ usie try i pasadziŭ kalia plota, apanavanaha malińnikam. Paliŭ dreŭcy i pajšoŭ huliać u futbol.

Uviečary, viarnuŭšysia, adrazu kinuŭsia da dubkoŭ i ŭbačyŭ na tym miescy toĺki prytaptanuju botam śviežuju ziamliu. U svaim dvary, abapioršysia na plot, stajaŭ dziadźka Ihnat.

Siudy sonca nikoli nie hlianie, kali jany vyrastuć, — adkazaŭ susied na majo maŭklivaje pytańnie. — Ty bačyŭ, što pasadziŭ ich pad vysakavoĺtnaj linijaj? Jany ž buduć raści i pravady rvać. Ich nivodny hrom nie prapuścić, nivodnaja malanka nie praminie! Karani da hradaŭ dabiarucca, buduć soki ciahnuć!

Pra heta ja nie padumaŭ. Mnie stala škada dubkoŭ, jakich zahubiŭ nizavošta.

Pierad tym jak iści ŭ armiju, ja pasadziŭ rabinu. Navučany vopytam z malińnikam i dubkami, ciapier ja byŭ razumniejšy i chitrejšy. Vybraŭ miesca ŭ kutku za dryvotniaju. Tut niama vysakavoĺtnaj linii, siudy nie dabirajecca kasa. Hrady dalioka, i dreŭca nie zmoža daciahnucca tudy karaniami.

U vojsku ja časam uspaminaŭ rabinu, i ciapliej rabilasia na dušy.

Zdavalasia, što nie dreŭca, a dziaŭčyna čakaje mianie.

I voś ja viarnuŭsia. Pajšoŭ hlianuć na rabinu i ŭbačyŭ chvaravity, pachilieny dubiec, jaki amaĺ nie padros. Blizka byla dryvotnia, paślia daždžoŭ vada ściakala i padmyvala z adnaho boku dzioran, nie dajučy rabincy ŭmacavacca. Ja pryviazaŭ dreŭca miakkaj viarovačkaj da plota.

3 tych časoŭ, pryjazdžajučy z horada, ja najpierš išoŭ vitacca sa svajoj rabinkaj. Dreŭca raslo, alie liściki byli redkija, žaŭcieli i asypalisia.

Dziadźka Ihnat paziraŭ na rabinu z asudžeńniem. Vidać, škadavaŭ, što ŭžo nie maje sily, kab vyrvać, jak niekali dubki, hetaje niepatrebnaje, na jaho dumku, dreva.

Adnojčy, pryjechaŭšy ŭ viosku, ja nie ŭbačyŭ nad plotam znajomych halin.

Dreva liažala na ziamli z kavalkam dziornu na karaniach. Jak raskazala maci, strašenny viecier pavaliŭ plot, jaki ŭpaŭ na rabinu, vyviernuŭ jaje z ziamli.

U kancy lieta ja znoŭ naviedaŭsia ŭ viosku i nie pavieryŭ svaim vačam.

Rabina liažala na ziamli, alie byla ŭsia čyrvonaja, absypanaja hronkami bujnych, jarkich, sakavitych jahad. Na joj nie bylo nivodnaha liścika. Usie soki, što zmahla vyciahnuć z taho kavalka dziornu kalia karanioŭ, rabina puścila na jahady. Jana śviacilasia zatojenym honaram, što vyžyla i zmahla ŭrešcie dać bahaty plion.

Ja padniaŭ dreva, padviazaŭ da plota, paliŭ.

Ciapier ja ŭpeŭnieny, što maja rabina budzie žyć da taho času, pakuĺ budzie viedać, što ŭ śviecie jość čalaviek, kamu jana patrebna, jaki klapocicca pra jaje, dlia kaho joj varta žyć.