⁣

Chaty byli na vostravie. Vostraŭ hety, praŭda, nie kožny pryanaŭ by za vostraŭ, bo ab jaho nie plioskalisia ni marskija, ni navat nziornyja chvali. Navokal toĺki hnila kupjistaja dryhva dy mokli nanuryja liasy.

Vioska tulilasia lia bieraha vostrava, a platy aharodaŭ dzie-nidzie zabiahali na kupiny ŭzbalotka. 3 druhoha boku, na poŭnač, baloty krychu adstupali, doračy liudziam piasčanaje polie. Adstupali baloty i na zachodnim baku, dzie runieli ci žaŭcieli da kraju liesu pali, taksama skupyja, niaŭdziačnyja, choć u ich hliebie i bylo mienš piasku. 3 poŭdnia baloty znoŭ padbiralisia da salamianych zamšelych radoŭ strech, alie ŭ hety bok išla najbolyd suviaź sa śvietam, i pa dryhvie tut byla vymaščana darožka. Što heta za darožka, možna mierkavać choć by z taho, što jeździli pa joj śmiela ci toĺki ŭ marazy, kali i niepralaznaja tvań navokal rabilasia ćviordaja, ci ŭlietku, kali darožka pierasychala.

Boĺšuju častku hoda vostraŭ byŭ jak by adasoblieny ad inšych viosak i miastečak. Navat u niepahodnyja dni redkija haziety ci listy nialiohka dabiralisia siudy ŭ paliašuckaj torbie: kamu bylo pryjemna lazić pa hrazi biez vieĺmi važnaj pryčyny. Adnak i heta niamocnaja suviaź sa śvietam pry kožnym zaciažnym daždžy liohka rvalasia. Vosieńniu ci viasnoj jana pieraryvalasia na celyja miesiacy: bahna, što strašna razbuchala ad razvoddzia, adrazala vostraŭ ad śvietu maćniej, čym heta mahli b zrabić abšary vadzianoha prastoru. Mnohija dni liudzi žyli, jak na plycie, jaki zlaja niahoda adarvala ad bieraha i zaniesla ŭ mora, i treba čakać, kali spadarožny viecier ci lios znoŭ padhonić da ziamli.

Alie takoje stanovišča tut nie palochala, liudziam na vostravie jano zdavalasia zusim zvyčajnym. 3 usich bakoŭ, blizka i dalioka, viedali jany, takija ž samyja vyspy siarod biaskoncych bahnaŭ, dzikich zaraśnikaŭ, što raźliahlisia na sotni viorst z poŭnačy na poŭdzień i z zachadu na ŭschod. Liudziam tut treba bylo žyć, i jany žyli. Adnastajnyja nudnyja daždžy, što miesiacami lili na mokryja strechi, ściudzionyja viatry, što liuta bili ŭ zamierzlyja šyby zaviejami, cioplaje sonca, što ŭstavala ŭ pahodnyja dni nad kupami aliešniku, bačyli hety vostraŭ zaklapočanym, u niaspynnaj, štodzionnaj ruplivaści. Liudzi zaŭsiody čym-niebudź byli zaniaty: uranku i ŭviečary, lietam i zimoju, u chacie, na dvary, u poli, na balocie, u liesie…

Žyli ŭžo Kurani i ŭ hetu červieńskuju rań. Kali sonca vypyrsnula pieršyja promni miž viaršyń liesu, z kominaŭ na kuranioŭskich strechach vilisia cichija ranišnija dymočki, u rasčynienych chliavach tam i tut čulasia cyrkańnie malaka ŭ dajonki, lahodnyja i strohija kryki žančyn. U niekaĺkich dvarach huki hetyja pierabivaŭ pracavity stuk žalieza ab žalieza: kascy adbivali malatkami kosy, źbiralisia iści na balota. Na pustoj vulicy, z torbaj cieraz pliačo, išoŭ, razmachvajučy doŭhaj puhaj, japhče sanlivy chlopiec-pastuch. Jon čas ad času liaskaŭ puhaj i adnastajna, chrypata pakrykvaŭ:

— Ka-ro-vy!.. Ka-ro-vy!.. Ka-ro-vy!..

Holas jaho paślia snu byŭ niamocny, napružvacca jamu nie chacielasia, i jon jak by pamahaŭ sabie lianivym, alie zvonkim liaskam puhi. Varoty na vulicu chutka rasčynialisia, karovy pavoĺna, sa šliachieckaj pavažnaściu sychodzilisia ŭ statak, jaki šyreŭ na ŭsiu vulicu.

3 kožnaj chvilinaj Kurani ŭsio boĺš poŭnilisia liudskimi halasami, liudskim rucham: na adnym dvary maci klikala syna, na druhim plakala, zalivalasia śliaźmi nie ŭ čas razbudžanaje dzicia.

Pačynaŭsia novy dzień.