Tryccać piać kvietak
Ja. Biahanskaja
Viestka pra toje, što Hanna Paŭlaŭna boĺš nie budzie pracavać u našaj školie, byla dlia nas niečakanaj. Asabliva ciažka bylo pahadzicca z hetaj navinoj nam, vučniam siomaha «B». Amaĺ try hady Hanna Paŭlaŭna byla našym klasnym kiraŭnikom i viasiolym zavadataram. Razam z joju my biehali na kańkach i lyžach, huliali ŭ valiejbol, chadzili ŭ pachody.
I voś nadyšoŭ dzień, kali dyrektar pryvioŭ da nas u klas sivuju chudarliavuju žančynu ŭ strohaj ciomnaj sukiency i skazaŭ, što heta naša novaja nastaŭnica historyi i klasny kiraŭnik Julija Michajlaŭna Lazoŭskaja.
Zrazumiela, što našy simpatyi byli na baku Hanny Paŭlaŭny, razluku z jakoj my pieražyvali vieĺmi baliuča. Byli siarod nas i takija, jakija nie saromielisia kradkom rabić novaj nastaŭnicy roznyja niepryjemnaści. Alie Julija Michajlaŭna, zdavalasia, nie zaŭvažala ich. Jana nikoli nie kryčala na nas, nie žalilasia ni baćkam, ni dyrektaru.
Adnojčy da nas u klas zajšoŭ dyrektar školy i skazaŭ pahliadzieć viečaram teliepieradaču, pryśviečanuju hierojam-partyzanam., I
Uviečary my ŭsim klasam jašče za paŭhadziny da pačatku pieradačy siadzieli ŭ Kazika, u jakoha byŭ samy vialiki telievizar, pierad ekranam. Kali pačalasia pieradača, my ŭbačyli za vialikim kruhlym stalom, jaki ŭźnik na ekranie telievizara, liudziej, hrudzi jakich byli ŭpryhožany bajavymi ordenami, miedaliami i zorkami hierojaŭ. A ŭ samym centry stala, pobač z sivavalosym pliačystym palkoŭnikam, siadziela naša novaja nastaŭnica. Na hrudziach jaje źziali «Zalataja Zorka» Hieroja Savieckaha Sajuza, ordeny Lienina, Bajavoha Čyrvonaha Ściaha i niekaĺki miedalioŭ.
Kali ž dyktar paviedamiŭ, što pra advažnuju partyzanskuju raźviedčycu Juliju Michajlaŭnu Lazoŭskuju raskaža Hieroj Savieckaha Sajuza palkoŭnik Rudkoŭski, my aslupianieli ad niečakanaści i ździŭlieńnia.
Palkoŭnik raskazaŭ, što Julija Michajlaŭna pryjechala da ich u viosku pierad samaj vajnoj. Pryjechala, kab arhanizoŭvać školu i vučyć liudziej hramacie. Tady jana byla zusim maladzieńkaja, krychu starejšaja za svaich vučniaŭ.
Adnak chutka pačalasia vajna, a nieŭzabavie vioska byla zachopliena hitlieraŭcami. U školie raźmiaściŭsia niamiecki harnizon. Tam ža byla i kamiendatura na čalie z aficeram, synam byloha pana. Čyrvony ściah, jaki jašče zusim niadaŭna palymnieŭ nad školaj i radavaŭ vočy i sercy liudziej, byŭ sarvany. Jaho miesca zaniaŭ varožy ściah z čornaj zlaviesnaj svastykaj. Dlia naroda nastaŭ čas žudasnych vyprabavańniaŭ.
Minula tryvožnaja vosień, śliedam za joj halodnaja i poŭnaja pakut zima, i ŭ padniavoĺny, źniaviečany voraham kraj zavitala viasna. Nadychodziŭ Pieršamaj. Nie mahli ŭčarašnija vučni źmirycca z tym, što i ŭ hety dzień nad školaj budzie visieć niamieckaja svastyka.
I voś uračystuju cišyniu pieršamajskaj ranicy abarvali strely i zlosnyja vokličy hitlieraŭcaŭ. A nad školaj horda i viesiela palymniela pad soncam vialikaje čyrvonaje palotnišča.
Chutka sabrali liudziej, i aficer abjaviŭ, što ŭsie buduć rasstraliany, kali nie skažuć, chto aśmieliŭsia paviesić čyrvony ściah. Halasili žančyny, plakali dzieci.
I raptam, kali hitlieraŭcy ŭžo hatovy byli straliać, z natoŭpu vyjšla maladaja nastaŭnica i skazala, što heta zrabila jana.
Liudziam bylo zahadana razyścisia pa chatach, a źbituju da paŭśmierci dziaŭčynu paviali ŭ kamiendaturu. I chto viedaje, što zrabili b z dziaŭčynaju aźviarelyja fašysty, kab toj ža nočču partyzany nie vyratavali jaje.
Usiu vajnu Julija Michajlaŭna byla raźviedčycaj u partyzanskim atradzie. Pra vykliučnuju kiemlivaść i mužnaść maladoj raźviedčycy skladali liehiendy.
Paślia vajny Julija Michajlaŭna znoŭ viarnulasia da svajoj liubimaj prafiesii. I voś užo dvaccać piać hadoŭ pracuje nastaŭnicaj. Zaŭtra vaš dzień naradžeńnia, Julija Michajlaŭna. Ja vinšuju vas i daru vam hetyja kvietki, — skazaŭ na zakančeńnie palkoŭnik i pacalavaŭ ruku našaj nastaŭnicy.
A nazaŭtra, jak toĺki praźvinieŭ zvanok na ŭrok historyi i Julija Michajlaŭna ŭvajšla ŭ klas, my pavinšavali jaje z dniom naradžeńnia i padaryli joj tryccać piać kvietak — ad kožnaha vučnia pa kvietcy.