⁣

«Slova pra pachod Iharavy» — pomnik litaratury Kijeŭskaj Rusi XII stahoddzia. Jon pryśviečany apisańniu niaŭdalaha pachodu naŭharodskaha kniazia Ihara na polaŭcaŭ — stepavych kačeŭnikaŭ. Sens tvora — u zakliku kniazioŭ da abjadnańnia ŭsich sil na baraćbu suprać vorahaŭ.

Chto ž aŭtar «Slova»? Nad hetym skladanym pytańniem daśliedčyki litaratury, historyki zadumvajucca daŭno, z samaha pačatku, kali ŭnikaĺny tvor staražytnaj litaratury byŭ upieršyniu apublikavany. Alie prajšli hady, dziesiacihoddzi, a peŭnaha adkazu pakuĺ nichto tak i nie daŭ. Nazyvalisia roznyja slavutyja imiony pretendentaŭ na aŭtarstva

«Slova pra pachod Iharavy». Časta pryvodzilisia jak byccam arhumientavanyja, dokaznyja vyvady. Adnak pry boĺš uvažlivym vyvučeńni pytańnia čarhovaja hipoteza adchilialasia, asprečvalasia.

Kankretnaha adkazu na heta pytańnie niama i pa siońniašni dzień. Razam z tym daśliedčyki ŭ mnohim nablizilisia da iściny. I adbylosia heta paślia taho, jak mahčymym aŭtaram «Slova» byŭ nazvany Kiryla Turaŭski. Na pieršy pohliad, viersija vieĺmi niečakanaja.

Niečakanaja ŭžo tamu, što aŭtarstva ŭsich najbolyy značnych tvoraŭ, napisanych vialikim turaŭlianinam, sumnieńniaŭ nie vyklikaje. Niaŭžo «Slova pra pachod Iharavy» źjaŭliajecca vykliučeńniem?

U peŭnaj stupieni takoje mierkavańnie lahičnaje, maje svaje dokazy.

Sapraŭdy, kali asobnyja tvory Kiryly Turaŭskaha, jakija majuć vialikaje značeńnie, nieadnarazova ŭkliučalisia ŭ mnohija zborniki, to čamu ž taki lios minuŭ «Slova»? U vartaściach hetaha pomnika staražytnaj slavianskaj litaratury sumniavacca nie davodzicca. Adnak havorka idzie pra toje, jak mahlo stacca, što «Slova pra pachod Iharavy», kali jano napisana Kirylam Turaŭskim, mahlo zhubić aŭtara. Istotna inšaje: źjaŭliajecca Kiryla Turaŭski aŭtaram hetaha suśvietna viadomaha litaraturnaha šedeŭra ci nie?

Upeŭnicca ŭ hetym možna, kali vieĺmi ŭvažliva, detaliova pieračytać najboĺš značnyja tvory samoha Kiryly Turaŭskahai

«Slova pra pachod Iharavy». Treba vieĺmi ŭvažliva ŭznavić detali žyćcia vialikaha turaŭlianina. Narešcie, pasprabavać suadnieści padziei, što ŭznoŭlieny ŭ «Slovie», z žyćciom Kiryly Turaŭskaha.

Atrymlivajecca, što Kiryla Turaŭski moža być aŭtaram «Slova pra pachod Iharavy». Čamu možna zrabić taki vyvad?

Pa-pieršaje, «Slova» napisana nie raniej za 1185 hod. Na hety čas Kiryla Turaŭski ŭžo dasiahnuŭ vialikaha tvorčaha majsterstva, staŭ vopytnym litarataram. Jamu pa silie bylo stvareńnie takoha litaraturnaha šedeŭra.

Pa-druhoje, treba ŭziać pad uvahu pazicyju aŭtara «Slova». Jon, uznaŭliajučy padziei, nie stanovicca na bok jakoha-niebudź adnaho kniastva. Boĺš taho, vystupaje za abjadnańnie kniastvaŭ. Toĺki ŭ zhodzie i adzinstvie aŭtar bačyć paratunak ad zachopu ziamieĺ čužyncami. Dy i raskaz pra pachod Iharavy padajecca jak svajho rodu pavučaĺny ŭrok.

Aŭtar «Slova» nahadvaje čytačam, jakija zhŭbnyja vyniki prynosiać mižusobnyja vojny. Mienavita takoj pazicyi prytrymlivaŭsia i sam Kiryla Turaŭski.

«Slova», ab čym śviedčyć majsterstva tvora, napisana čalaviekam, jaki daskanala valodaŭ piarom. Jon vialiki erudyt i knižnik. Jon dobra viedaŭ faĺklor. U «Slovie» adčuvajecca vobraznaść, mietafaryčnaść.

Kožny radok u im simvaličny, nievypadkovy. A heta jakraz toje, što možna znajści ŭ liepšych tvorach Kiryly Turaŭskaha.

Dyk ci źjaŭliajecca aŭtaram «Slova pra pachod Iharavy» Kiryla Turaŭski? Kančatkovy, adnaznačny adkaz možna atrymać toĺki tady, kali tvory Kiryly Turaŭskaha i «Slova pra pachod Iharavy» buduć praanalizavany kampjutaram. Jon i daść, mahčyma, adkaz na heta pytańnie.