Minski čyhunačny vakzal
V. Zielianko
U historyi staražytnaha i viečna maladoha Minska šliachi-darohi zaŭsiody mieli nadzvyčaj važnaje značeńnie. Sučasnyja haradskija mahistrali i ploščy, mietrapaliten, kaĺcavaja daroha siońnia šmat u čym vyznačajuć žyćcio minčan, ich uzajemaadnosiny i ŭzajemasuviazi, handliovyja, kuĺturnyja i sacyjaĺna-bytavyja mahčymaści.
Razhalinavanaja transpartnaja sistema sa šmatlikimi raźviazkami, pierachodami, tuneliami i mastami, novymi transpartnymi zbudavańniami dapamahaje ruchu liudziej da miescaŭ ich pracy i adpačynku, da abjektaŭ kuĺtury, adukacyi, achovy zdaroŭja. U hetaj transpartnaj sistemie asablivaje miesca zajmaje haloŭny čyhunačny vuziel stalicy i ŭsioj krainy
Minski čyhunačny vakzal.
Tryccataha śniežnia 2000 hoda ŭ architekturnym žyćci krainy adbylasia znamianaĺnaja padzieja — uźviedzieny novy budynak Minskaha čyhunačnaha vakzala, zdoĺny pryniać boĺš za siem tysiač pasažyraŭ. Akramia taho, dobraŭparadkavany sumiežnyja vulicy, ploščy, parki i skviery.
Minčanie z poŭnym pravam mohuć hanarycca svaim čyhunačnym vakzalam, narodžanym bielaruskaj architekturnaj školaj i stvoranym rukami i talientam bielaruskich budaŭnikoŭ. Architektura Minskaha čyhunačnaha vakzala znakavaja dlia stalicy Bielarusi. Tut, na pierakryžavańniach Jeŭropy, minčanie i hości stalicy pa-asablivamu adčuvajuć ruch času. Vakzal nie cierpić ščaślivaha stanu spakoju, jon dalučaje nas da dziejańnia, plionnaha i aktyŭnaha. Taki charaktar zaŭsiody mieŭ naš vakzal, jaki byŭ uźviedzieny ŭ 1874 hodzie, pierabudavany ŭ 1939-m, adnoŭlieny ŭ 1949-m i na rubiažy stahoddziaŭ ustupiŭ svajo histaryčnaje miesca novamu zbudavańniu.
Naviečna zastanucca ŭ archivie vakzala histaryčnyja padziei, sustrečy, radasnyja i sumnyja, pamiatnyja i budzionnyja. Atmaśfiera burlivaha pryvakzaĺnaha žyćcia — adna z liubimych tem kiniematahrafistaŭ, litarataraŭ, mastakoŭ. U mnohich kinafiĺmach, tvorach litaratury i vyjaŭlienčaha mastactva znajšli adbitak historyi Minskaha čyhunačnaha vakzala, darevaliucyjnyja, časoŭ hramadzianskaj i Vialikaj Ajčynnaj vojnaŭ, paśliavajennaha adnaŭlieńnia Minska.
Na miažy tysiačahoddziaŭ u vyniku tvorčaha supracoŭnictva bielaruskich architektaraŭ Michaila Vinahradava i Viktara Kramarenki stalica Bielarusi atrymala novy ŭnikaĺny vakzaĺny komplieks, sučasny pa abliččy, dynamičny pa kamunikacyi, z vysokim uzroŭniem kamfortu dlia pasažyraŭ. Aryhinaĺny dyzajn budynka sa škla i mietaličnych kanstrukcyj harmanična ŭpisaŭsia ŭ ampirny1 styĺ staroj ploščy.
Prastora, arhanizavanaja pry dapamozie prazrystych ścien, mnostva cholaŭ, viestybiuliaŭ, dazvaliaje pasažyram adčuvać ruch liudskoj masy. Razam z tym u interjerach jość šmat cichich kutkoŭ, dzie možna adasobicca ŭ čakańni pojezda. Vizuaĺnyja pakazaĺniki i nadpisy, hukavyja paviedamlieńni arhanizujuć aryjentacyju pasažyraŭ na terytoryi komplieksu.
U nietrach budynka znachodziacca zaly čakańnia, bilietnyja kasy, kamiery dlia zachoŭvańnia bahažu, daviedačnyja služby, kafe, bufiety, restaran, mahaziny, pošta, tieliehraf i mnohaje inšaje. Tut raźmiaścilisia taksama biĺjardnaja zala, abstaliavanaja sučasnymi srodkami suviazi kanfierenc-zala. Pa pavierchach vakzala pasažyry i naviedvaĺniki mohuć pieramiaščacca ŭ zručnych i prastornych liftach. Padlohavaje aciaplieńnie, sistema kandycyjaniravańnia i pravietryvańnia pamiaškańniaŭ, sučasnyja eskalatary zasluhoŭvajuć samaj vysokaj acenki. Ad čyhunačnych pieronaŭ da stancyi mietro praliahaje padziemny pierachod, jaki ličycca samym doŭhim u horadzie.
U abrysach vakzala prahliadajecca šatrovaje pakryćcio, jakoje simvalizuje lodku, što suhučna z vobrazam aziorna-račnoj Bielarusi, dzie zdaŭna asnoŭnymi šliachami pieramiaščeńnia byli vodnyja. Bielaruskaja «lodka» niby čakaje, zaprašaje ŭ padarožža minčan i haściej stalicy.
Aŭra, jakaja stvarajecca kalarytam Minskaha čyhunačnaha vakzala, jaho ŭračystaść, vytančanaść architekturnych form znoŭ i znoŭ viartajuć siudy kožnaha, chto choć raz karystaŭsia jaho pasluhami.