⁣

Lieta. Ranica. Idu z vudaju pa vysokim bierazie Slučy. Dychaju, sluchaju, hliadžu. Kalia vady, pad hustym lazovym karčom, siadzić dzied. Pobač — košyk, u jakim niebahaty ŭloŭ: akuńki, plotački, a pa ich poŭzaje viasioly rak, pryhožy, zielienavataha kolieru.

Ja spyniŭsia. Da čaho simpatyčny maliunak! Ranica, sonca, rasa bliščyć, chvalia ŭ bieražok bje, račnoj vadoj pachnie. I hety dzied pad karčom taki kalarytny: u palasatych štanach, u samatkanaj kašuli, u stareńkim salamianym kapieliušy, u lapciach.

Raptam zachacielasia i mnie abucca ŭ lapci, nasunuć na halavu kapialiuš, liehčy pad raśkidzisty lazovy korč. A haloŭnaje — taksama zlavić raka. I abaviazkova paspytać jaho. Sprava ŭ tym, što ŭ svaje vasiamnaccać hadoŭ ja nie toĺki ni razu nie laviŭ rakaŭ na vudu, alie jašče nikoli ŭ žyćci nie jeŭ ich, toĺki čuŭ, jakija jany, varanyja, smačnyja.

Miesca znajšlosia kalia zatoki, niaŭdalaje, nizkaje. Pobač kusty — liosku parvieš abaviazkova. Zatoje vada tut spakojnaja, čystaja, dno śviecicca, i rybakoŭ pablizu niama.

Nie paśpieŭ moj čarviak apuścicca na dno, jak paplavok pavialo. Kali chto-niebudź z vas laviŭ rakaŭ na vudu, to viedaje, jak jano byvaje.

Nievierahodnaje supraciŭlieńnie, niby korč padčapiŭ, i raptam vyliataje z vady rastapyranaje čornaje strašydla! Pakuĺ liacić, trapiečacca ŭ pavietry, lupić siabie chvastom pa žyvacie, i huk hety raznosicca ŭ ranišniaj cišy pa ŭsioj rečcy!

Ja vyciahnuŭ nie čystaha i viasiolaha, jak u dzieda, raka, a čornaha i ahresiŭnaha. I adrazu pačaŭ pichać jamu ŭ kliušniu paliec. Raptam mnie zdalosia, što dva vastrennyja ćvički ŭpilisia da samaj kostki. Kryvišča! Trasučy rukoju, siak-tak raka ad paĺca adarvaŭ i zapichnuŭ u celafanavy pakiet. Kroŭ, što sačylasia z dźviuch sinich dziračak-ranak, vysmaktaŭ i supakoiŭsia. Staŭ lavić rakaŭ daliej.

U prazrystaj vadzie dobra bačna bylo, jak rak bokam, śpiarša aściarožna, a potym śmialiej padpaŭzaje da lioski, jak dzielavita, niby dziadźka, što zmotvaje na ruku viaroŭku, pačynaje pierabirać jaje, padciahvać bližej žadany lasunak. Zatym dźviuma kliušniami prahna chapaje čarviaka z kručkom i zapichvaje ŭ rot. Praz imhnieńnie rak užo nie razumieje, jak heta malieńki čarviačok akazaŭsia taki dužy. Kudy jaho, niaščasnaha raka, tak uparta i biaźlitasna valače? I voś zamiest rodnaj stychii — śpioka, trava, ciesny celafan i tavaryšy pa niaščaści.

Ja vyciahvaŭ adnaho za adnym vialikich i malych rakaŭ i puskaŭ ich, nie hliedziačy, u pakiet, prytoplieny ŭ vadzie. Kali ž zachacieŭ pahliadzieć, koĺki ŭžo zlaviŭ štuk, vyciahnuŭ pusty pakiet. Raki liohka rasparoli celafan kliušniami i paŭciakali.

Spačatku mnie stala kryŭdna. Dumki roznyja palieźli ŭ halavu. Maŭliaŭ, voś jana, žyćciovaja niespraviadlivaść! I što ž heta ja taki niaŭdačlivy!

Dy vieĺmi chutka, jašče kali zmotvaŭ vudu, dajšlo: pašancavala mnie zlavić niešta kudy boĺšaje, čym rakaŭ. «Vyvudziŭ» ja lietniuju ranicu, bliask soniečnaha promnia ŭ kropli rasy, dzieda z košykam, pach račnoj vady, lopańnie chvasta pa žyvacie. A haloŭnaje — mnie ŭdalosia zlavić i zafiksavać uspamin!