⁣

Pra marudlivaha čalavieka, jaki doŭha źbirajecca ŭ darohu, časam kažuć: «Vybirajecca, jak sojka za mora!»

A sens narodnaj prymaŭki ŭ tym, što nibyta sojka kožnuju vosień imkniecca ŭ vyraj, alie pakuĺ jana źbiarecca, tut i zima nastaje. Tak z hodu ŭ hod vandroŭka ŭ cioplyja krainy adkladvajecca da nastupnaha razu.

Sojka naliežyć da čornaj ptušynaj siamji, kudy zaličany taksama krumkač, varona, halka, hrak i saroka. Praŭda, siarod takoj kampanii jana vyhliadaje kazačnaj pryncesaj. Naohul, heta adna z samych pryhožych liasnych ptušak. Apiareńnie ŭ jaje ružavata-popieĺnaje, kancy krylaŭ i chvost ciomnyja, a nadchvoście bielaje. Halavu sojki ŭpryhožvaje natapyrany čubok, a pad vačyma bliščać čornyja lapiki. A najboĺš ździŭliajuć i zapaminajucca jarka-blakitnyja liusterki na sojčynych krylach.

Idzieš pa ściežcy ŭ panurym vosieńskim liesie, i raptam pamiž dreŭ štości miĺhanie kavalačkam sakavickaha nieba. Uražany, mižvoli spynišsia i zaśmiaješsia, kali zrazumieješ, što heta nie sonca, a miĺhanula liusterka na krylie sojki.

Sojka — uvažlivaja vartaŭnica. Nie schavacca čužaku ad jaje piĺnych vačej. Prykmiecić niadobraje — takoha narobić liamantu, choć vušy zatykaj. Asabliva nie padabajecca nastyrnaja sojčyna cikaŭnaść paliaŭničym. Pačuŭšy sojku, liasnyja žychary adrazu, jak pa tryvozie, naściarožvajucca i chavajucca ad niaprošanych haściej.

Adnojčy zimoju, maroznym nadviačorkam, chutkaja lyžnia pryviala mianie na zacišnuju palianu z pakinutym kastryščam. U nosie pryjemna zakazytala salodkim dymkom. Na śniezie čarniela raśkidanaje lušpińnie piečanaj buĺby. Źniaŭšy lyžy, ja prysieŭ i pačaŭ razhrabać popiel, spadziejučysia znajści niekaĺki buĺbin, jakija, jak zvyčajna heta byvaje, pakidajuć dlia niečakanych vandroŭnikaŭ. I tut ubačyŭ sojku, jakaja skakala z dreva na dreva i, jak zvyčajna, tarachciela na ŭsio navakoĺlie.

«Peŭna, taksama spadziajecca na pačastunak», — viesiela padumalasia mnie.

Alie i sojku, i mianie čakala rasčaravańnie. Nam nie pakinuli anivodnaj buĺbinki. Karciela naŭzdahon kryknuć što-niebudź niepryjemnaje nieviadomym abžoram.

Pakuĺ ja aburaŭsia, sojka pyrchnula za toŭstuju sasnu i źnikla. Niaŭžo tam jość schovanka-duplo?

Zrabiŭšy nievialiki kruh, kab adhadać zahadku, ja abyšoŭ sasnu i tut ubačyŭ ptušku. Jana siadziela na prymacavanaj da stvala karmuški i štości dziaŭbla. Zatym, adčuŭšy niebiaśpieku, uźvilasia ŭhoru i schavalasia ŭ kronie sasny.

U karmušcy znajšlisia lustačka chlieba i niekaĺki razlamanych, jašče cioplych buĺbin. Adrazu ž stala niajomka, što ja tak drenna padumaŭ pra nieznajomych liudziej.

3 taho času pierad pachodam u zimovy lies nikoli nie zabyvajusia paklaści ŭ kišeniu lustačku chlieba ci žmieniu slaniečnikavych siemak. A adzinaccataha śniežnia znarok naviedvajusia da znajomaj karmuški i kladu ŭ jaje haściniec dlia sojki. Jak śviedčyć staradaŭni narodny kaliandar, mienavita ŭ hety dzień kaliści adznačaŭsia sojčyn dzień. I choć čubataja modnica — amatarka lazić viasnoju pa hniozdach drobnych ptušak, jana ŭsio roŭna zasluhoŭvaje pachvaly. Choć by za toje, što vosieńniu źbiraje žaludy, staranna zapasajučy ich na halodny dzień. Alie schovanak u sojki tak mnoha ŭsiudy, što z časam jana zabyvaje pra mnohija z ich. Potym sa schavanych sojkaju žaludoŭ pa ŭsim liesie prarastajuć maladzieńkija dubki.