⁣

Chviados ubačyŭ cyrk, jak toĺki pierajšoŭ most. Krychu voddaĺ ad vulicy stajaŭ jarka aśvietlieny kruhly budynak z kŭpaĺnym dacham.

Stary adčyniŭ ciažkija dubovyja dźviery. Bielaje śviatlo miakka lilosia sa ścien i stoli na śviatočna apranutych liudziej. Ad hetaha śviatla i cichaj muzyki, jakaja adniekuĺ prasočvalasia siudy, Chviados sam nastroiŭsia pa-śviatočnamu i kryšačku zasaromieŭsia svajho panošanaha palito i šapki.

Jaho miesca bylo na vierchnim radzie. Pad kruhlym, niby carkoŭnym, kupalam visieli viaroŭki, abručy, vieraŭčanyja lieśvicy. Unizie, na kruzie, byli razaslany dyvany. Sprava ad Chviadosa muzykanty sprabavali instrumienty. Ich truby, skrypki biazladna hudzieli na roznyja halasy. Praz chvilin dziesiać u zalie nie zastalosia nivodnaha voĺnaha miesca.

Ustaliavalasia cišynia, cyrk pryciamnili.

Raptam na kruh pyrsnuŭ jarki snop śviatla, ryknuli truby, hrymnuli baraban i miednyja talierki. Na kruh vyjšli strojem cyrkačy: dužyja mužčyny, zhrabnyja i tonieńkija dziaŭčaty. Pramaršyravali pad muzyku, pavitali hliedačoŭ, i pačalosia pradstaŭlieńnie.

Čaho toĺki tam nie bylo! Cyrkačy skakali cieraz halovy, stanavilisia pa troje adzin adnamu na pliečy, biehali pa naciahnutym drocie, jeździli pa im na vielasipiedzie, pieraliatali z adnoj lieśvicy na druhuju. Dziaŭčaty lieźli ŭvierch pa kanacie, hajdalisia na trapiecyi pad samym dacham, adpuskali jaje, liacieli da druhoj trapiecyi, dzie ich chapaŭ za ruki cyrkač z zaviazanymi vačyma.

Dva kloŭny rabili adzin adnamu padnožki, padali, kulialisia, rahatali i plakali. Adzin kloŭn tak braznuŭsia, što pa jaho z nasilkami prybiehli. Jon ža raptam jak padchopicca, jak kuĺniecca! Uvieś cyrk rahataŭ.

Abjavili pierapynak. Mnohija šasnuli ŭ prachody, uźniaŭsia šum. Chviados zastaŭsia siadzieć na miescy. Jon staraŭsia ŭspomnić ubačanaje ŭ pieršym addzialieńni pa paradku, alie ŭsio krucilasia, miĺhala ŭ pamiaci. Chviados bajaŭsia, što, pryjechaŭšy ŭ svajo sialo, usio zabudzie i nie zmoža pra heta raskazać liudziam.

Pačatak druhoha addzialieńnia taksama byŭ viasioly i cikavy. Alie samaje jarkaje, što tak uzrušyla Chviadosa, adbylosia ŭ kancy pradstaŭlieńnia.

Na cyrkavuju arenu vyliecieli bielyja koni. Heta byli koni z kazak: srebnyja hryvy i chvasty, vyhnutyja duhoj šyi, pruhkija nohi. Sila i bujny noraŭ kliekatali ŭ koniach, utajmavanych ich haspadyniaj — maladoj žančynaj z bičom, jakim jana raz-poraz liaskala. Na žančynie ŭsio źziala: pyšnyja zalacistyja valasy, bliskučaje adzieńnie, srebnyja bociki.

Vystraiŭšysia pa dvoje, koni biehli pa kruzie, vysoka padkidvajučy nohi i machajučy halovami. Pad ich kapytami, zdavalasia, dryžala ziamlia. Potym koni prypynilisia, pryŭstali na dybki. Kali hrymnuli apladyśmienty, koni zakivali halovami, razumna pazirajučy na liudziej bliskučymi vačyma.

Piać koniej, paklaniŭšysia publicy, pabiehli z manieža, a adzin zastaŭsia. Jon paviarnuŭ halavu da žančyny, i ad jaho dychańnia valasy ŭ jaje zavarušylisia. Na arenu vybieh mužčyna ŭ čornym pinžaku, schapiŭ kinuty jamu najeźnicaj bič, liasnuŭ. Koń pajšoŭ pa kruzie šyrokimi skačkami. A žančyna pačakala, kali koń paraŭniajecca z joju, i skoknula jamu na śpinu. Koń bieh, a jana spačatku stajala na im roŭnieńka, nieruchoma, potym kuĺnulasia cieraz halavu, stala na ruki, saskočyla na maniež i adrazu ž uźliaciela na konskuju śpinu.

Straliaŭ bič, byccam vysiakaŭ malanku, i sotni radasnych liudziej, niby aśvietlienyja jaje źziańniem, bili ŭ daloni. Achoplieny natchnieńniem, što daryla liudziam najeźnica, Chviados niekaĺki razoŭ pryŭstavaŭ z kresla i ad chvaliavańnia nie zaŭvažaŭ hetaha. Uvieś jon byŭ tam, na maniežy, pobač z kaniom i najeźnicaj. Adčuvańnie vialikaj radaści, liohkaści achapila jaho, byccam u heta imhnieńnie śkinuŭ jon ciažar hadoŭ ci prajšoŭ praz cioply livień…

Na vulicy niejki čas Chviados taptaŭsia kalia aśvietlienaj tumby, dzie visieli afišy, na jakich byli bielyja koni i ich najeźnica. Potym rašyŭ padacca damoŭ, alie zabyŭsia, kudy iści. Pastajaŭ, ahliedzieŭsia, ubačyŭ most i narešcie ŭspomniŭ svaju darohu.