⁣

U toj dzień bušavala navaĺnica. Ciažkija ŭdary hrymot skalanali pavietra. Mocny viecier naliataŭ z usich bakoŭ. Sinija zihzahi bliskavic imkliva razrazali čornuju chmaru. Narešcie hrihaoty pačali addaliacca. Doždž drabnieŭ i nieŭzabavie ścich.

Kali Valieryk vyjšaŭ z chaty, chmara byla ŭžo dalioka nad liesam, a vyšej jaje źjavilasia vuzkaja paloska blakitnaha nieba. I voś tady Valieryk ubačyŭ u sadzie pavalienuju vietram žerdku sa špakoŭniaj.

Staryja špaki to źliatali na ziamliu, to znoŭ sadzilisia na drevy i tryvožna kryčali.

Valieryk padbieh da špakoŭni. Kali jon padniaŭ jaje, adzin za druhim z cvyrkańniem pačali vyliatać maladyja špački i raźliatacca ŭ roznyja baki. Apošni vyliecieŭ i tut ža sieŭ na hradu. Vidać, heta byŭ samy mienšy ŭ ptušynaj siamji i nie ŭmieŭ jašče dobra liatać. Špačok nie vieĺmi spalochaŭsia Valieryka. Jon z cikavaściu paziraŭ navokal, kruhlyja čornyja vočki hliadzieli davierliva. Valieryk nakryŭ špačka šapkaj, aściarožna ŭziaŭ jaho, zanios u chatu i pasadziŭ u klietku.

Minali tydni, miesiacy. Špačok vyras i vyliniaŭ. U jaho byla siniaja bliskučaja hrudka, i da jaje vieĺmi pasavala bielaja dziubka. Špačok nie liubiŭ siadzieć u klietcy. Jon liataŭ pa chacie, dziaŭbaŭ u vazonach ziamliu, kupaŭsia ŭ taliercy z cioplaj vadoj. Da kupańnia ptach staviŭsia nadzvyčaj surjozna. Spačatku jon padychodziŭ da talierki i niby praviaraŭ dziubaj tempieraturu vady. Potym pierš za ŭsio myŭ halavu, a paślia ŭžo zabiraŭsia ŭ talierku z nahami, padchoplivaŭ krylami vadu i ablivaŭ śpinu. Narešcie sadziŭsia i rastapyrvaŭ usie piarynki. Pry hetym špačok nikoli nie zabyvaŭsia aściarožna ahliadacca.

Špačok pryvyk da Valieryka. Sadziŭsia jamu na pliačo, dazvaliaŭ siabie hladzić. A kali na jaho nachodzili viasiolyja chviliny, jon zaŭziata śpiavaŭ, kryčaŭ pieŭniem, miaŭkaŭ katom, kliekataŭ buslam, pierajmaŭ skryp dźviarej. Časam Valieryku zdavalasia, što špak navat paryvajecca niešta jamu skazać.

Špačka doma ŭsie liubili i pieścili. Toĺki voś kot Jaša vyklikaŭ tryvohu ŭ sercy Valieryka. Spačatku kot toĺki pahliadaŭ na špačka. A niejak pad viečar Valieryk, zrabiŭšy ŭroki, vyjšaŭ u piaredniuju, dzie visiela klietka, i ŭbačyŭ, što kot siadzić na padakońniku. Ciela jaho bylo napružana, vialikija zialionyja vočy hareli. Jaša voś-voś rychtavaŭsia skočyć na klietku.

Valieryk schapiŭ kata. Što i kazać, dastalosia tady jamui Bajučysia za žyćcio špačka, Valieryk pieranios klietku na čystuju palavinu chaty i paviesiŭ jaje vysoka na ścianie, pad samaj stoĺliu, kab Jaša nie dastaŭ.

Išoŭ dzień za dniom. Kot pavodziŭ siabie ŭ adnosinach da špačka jak byccam pa-susiedsku. Byvala, pahliadzić na klietku i tut ža zažmurycca i navat advierniecca, nibyta havoračy hetym: «Nie maja sprava. Chaj sabie siadzić».

Strach za špačka ŭ Valieryka amaĺ uliohsia. I raptam adnojčy chlopčyk pačuŭ valtuźniu, pisk. Valieryk kinuŭsia da dźviarej. Jaša visieŭ, učapiŭšysia piarednimi lapami za klietku, a špačok skakaŭ na adnym miescy, zlosna cicińkaŭ i dzioŭb kata ŭ nos. Jaša ad boliu miaŭkaŭ, a, ubačyŭšy Valieryka, hrymnuŭsia na padlohu i šmyhnuŭ miž noh za dźviery. Špačok biehaŭ pa klietcy i pieramožna kryčaŭ.

Na kuchni Jaša zabraŭsia pad stol i doŭha ablizvaŭ nos, vidać, jamu dobra papala ad špačka. Na hety raz Valieryk uščuvaŭ vinavataha toĺki slovami.

Adnym razam u školie raptam chlopčyk niby ŭvačavidki ŭbačyŭ, što ŭ hety momant robicca doma. Voś kot uskočyŭ na klietku, prasoŭvaje praz pruty lapu. Dadomu chlopiec bieh nie čujučy pad saboju noh. Adčyniŭ dźviery i vopramiećciu kinuŭsia da klietki. Tak i jość… U klietcy dźviercy nie začynieny, špačka niama. Chlopčyk vybieh na kuchniu.

U kutku kalia piečy z Jašavaha spodka, u jakim byla razmočana bulka, špačok, nie śpiašajučysia, dziaŭbaŭ kroški. Dzieŭbanie, pahliadzić, znoŭ dzieŭbanie. A niedalioka ad špačka siadzieŭ Jaša i sumna pahliadaŭ, jak častujecca niaprošany hość.

Valieryk uziaŭ pakryŭdžanaha kata pad pušysty žyvot i vynies z kuchni. Jamu navat stala krychu škada Jašu.