⁣

Časam liahčej sabie jazyk adkusić, čym vymavić strašnaje slova «nie», asabliva kali čalaviek padabajecca. Zdavalasia b, niama ničoha boĺš naturaĺnaha, čym admaŭliać u prośbach, jakim my nie žadajem ci nie možam pajści nasustrač. Heta ekanomić naš čas i niervy. Miž tym niekatoryja nie ŭmiejuć skazać «nie».

Čamu tak adbyvajecca? Pieršaja pryčyna — tak vychavali. Niekatoryja prytrymlivajucca pryncypu «zarabi pacalunak»: pryniasi tapački — atrymaješ padziaku. U vyniku vypracoŭvajecca svojeasablivy reflieks sabaki Paŭlava. Takija liudzi pryvučajucca kidacca na dapamohu pa pieršaj prośbie ŭ spadziavańni na niejkuju ŭznaharodu ŭ daliokim budučym. Takaja pazicyja nie zusim praviĺnaja.

Jašče adna pryčyna, pa jakoj nam ciažka skazać «nie», — heta zasiarodžanaść na pieražyvańniach inšych. Nam časam zdajecca, što mienavita my pavinny abaraniać usich. Kali my niekaha škadujem, to padśviadoma ličym, što sami taksama varty spačuvańnia.

I nastupnaje mierkavańnie: kali zaraz vy adkažacie admovaj, to liudzi vyrašać, što vy biessardečny čalaviek. A ŭ heta nam nie chočacca vieryć. U vyniku inšyja vykarystoŭvajuć nas dlia svajoj karyści, nie adčuvajučy nijakich pieražyvańniaŭ sumlieńnia. Vy ličycie siabie achviaraj ulasnaj dabryni, ulasnaha miakkaha charaktaru, adnak śviadoma nie chočacie iści na kanflikt. Treba padumać, ci zaŭsiody pahražaje niebiaśpieka, kali my vymaŭliajem «nie».

Kali vam ciažka havaryć «nie», vy pryvykli na liubuju vypadkovuju prośbu adkazvać zhodaj, to treba navučycca brać paŭzu. Nie śpiašajciesia adrazu kivać halavoj i havaryć «tak». Nie ździŭliajciesia reakcyi z boku tych, chto prosić. Jany sami niasuć adkaznaść za svajo čakańnie i spadziavańnie.

Jak ža skazać «nie» i pry hetym nie pryčynić nikomu boliu? Jak admovicca ad taho, što prynosić jak minimum niepryjemnyja ŭražańni?

Pa-pieršaje, tak i kažycie — «nie»! Kali niechta prosić vas zrabić toje, čaho vam rabić nie chočacca, adrazu adkazvajcie admovaj. Napryklad, siabar kliča ŭ kino, a ŭ vas niama achvoty hliadzieć fiĺm. Pryznavajciesia:

«Nie, dziakuj za prapanovu». Nie treba prasić prabačeńnia i apraŭdvacca. Vaša admova — prosta fakt, jaki paćviardžaje vaša žadańnie i vašy mahčymaści.

Pa-druhoje, arhumientujcie svajo «nie» ŭ adkaz na prapanovu. U hetym vypadku vy koratka tlumačycie pryčynu admovy, alie nie pahlybliajeciesia ŭ detali. Napryklad: «Ja nie mahu siońnia pajści z taboju ŭ kino, tamu što pavinna (pavinien) zrabić matematyku. Alie ŭ inšy dzień z zadavaĺnieńniem zrabliu heta».

Pa-treciaje, paślia vašaha «nie» paprasicie boĺš detaliovuju infarmacyju. Napryklad: «Nie, ja nie pajdu huliać, a što ty chacieŭ sa mnoj abmierkavać? » Heta daść čas padumać i vyrašyć, jak vam adnosicca da prapanovy subiasiednika.

Pa-čaćviortaje, vykarystoŭvajcie pryjom «zajezdžanaj plaścinki».

Kali vas pra niešta prosić nachabny čalaviek, adkazvajcie «nie» stoĺki razoŭ, koĺki jon źviartajecca da vas z prośbaj.

Pa-piataje, karystajciesia nastupnym pryjomam: «Dziakuj, što spytaŭ, alie ja nie mahu dapamahčy. Mnie zdajecca, što z hetaj prośbaj tabie liepš źviarnucca da niekaha inšaha». Vy dziakujecie čalavieku za davier, alie nie kryŭdzicie jaho.

Takim čynam, treba ŭmieć havaryć «nie», kali čyja-niebudź prapanova piarečyć vašaj unutranaj pazicyi.